یک مقام ایرانی علت غیبت قاآنی در خطبه خامنهای را فاش کرد
در روزهای اخیر، بحثها و شایعات فراوانی پیرامون غیبت فرماندهان عالیرتبه نظامی بهویژه اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در نماز جمعه مطرح شده است. اما علت این غیبت چه بود؟
این مسئله باعث گمانهزنیهای گستردهای در فضای رسانهای و سیاسی ایران شده است. رسول سنائیراد، معاون سیاسی دفتر علی خامنهای، با اشاره به این موضوع، غیبت فرماندهان را نشانهای از «عقلانیت انقلابی» و «آمادگی نیروهای مسلح» برای مقابله با تهدیدات خارجی و تأمین امنیت کشور دانسته است.
وی در اظهاراتی که به نظر میرسد به دنبال کاهش نگرانیها و دفع شایعات باشد، تأکید کرد که نیروهای مسلح ایران همواره در آمادهباش کامل برای مقابله با هرگونه تهدید خارجی و داخلی هستند و غیبت فرماندهان در صحنههای عمومی نظیر نماز جمعه، به معنای کاهش توان یا ضعف آنها نیست. او این غیبت را نشان از تمرکز بر وظیفهشناسی و مسئولیتپذیری نیروهای مسلح دانست.
با این حال، رسانهها و تحلیلگران منتقد نسبت به این موضوع نگاه متفاوتی دارند. سایت خبری «تابناک» در یکی از گزارشهای اخیر خود به اخباری مبنی بر احتمال زخمی یا کشته شدن اسماعیل قاآنی در حملات هوایی اسرائیل به جنوب لبنان اشاره کرد. این سایت ضمن انتقاد از عدم اطلاعرسانی رسمی درباره وضعیت قاآنی، این مسئله را عاملی برای افزایش شایعات و تردیدهای عمومی دانست.
«تابناک» نوشت انتشار یک فیلم یا بیانیه از سوی قاآنی میتواند بهترین راه برای پایان دادن به این شایعات باشد و تأکید کرد که در شرایط حساس منطقهای، اطلاعرسانی شفاف میتواند جلوی بروز بحرانهای داخلی و خارجی را بگیرد.
این موضوع باعث شده تا برخی تحلیلگران این سؤال را مطرح کنند که آیا غیبت فرماندهان نظامی در صحنههای عمومی نشانهای از مشکلات داخلی در نیروهای مسلح است یا اینکه ایران به دنبال پنهان کردن ضعفها یا خسارات احتمالی در مواجهه با دشمنان خارجی است؟ به ویژه در شرایطی که منطقه خاورمیانه در یکی از حساسترین دورههای تاریخی خود به سر میبرد و اسرائیل به طور مداوم حملات هوایی و زمینی علیه مواضع گروههای مسلح در سوریه، لبنان و عراق انجام میدهد، این سؤالها به شکل جدیتری مطرح شده است.
نکته قابل توجه دیگر این است که نیروهای نظامی و امنیتی ایران همواره تلاش کردهاند تا از انتشار اطلاعات حساس درباره وضعیت فرماندهان خود جلوگیری کنند. این سیاست که به دلایل امنیتی اتخاذ شده، در عین حال ممکن است به ایجاد شک و شبهههای بیشتر در فضای عمومی منجر شود. در چنین شرایطی، برخی تحلیلگران معتقدند که سیاستهای اطلاعرسانی فعلی ممکن است به تقویت حس بیاعتمادی در میان مردم و حتی نخبگان سیاسی کشور ایران منجر شود.
در نهایت، آنچه مشخص است این است که غیبت فرماندهان عالیرتبه نظامی در نماز جمعه، فارغ از دلایل رسمی اعلامشده، همچنان بهعنوان یک موضوع مهم در عرصه رسانهای و سیاسی کشور باقی خواهد ماند و چگونگی مدیریت این موضوع میتواند پیامدهای قابلتوجهی برای آینده امنیتی و سیاسی کشور داشته باشد.