چرا مردم در این نقطه از ایران عمر کوتاه‌تری دارند؟
در حالی که میانگین امید به زندگی در ایران به ۷۷.۳۳ سال رسیده است، استان‌های جنوب شرقی کشور، به‌ویژه سیستان و بلوچستان و کرمان، با چالش جدی کاهش این شاخص مواجه هستند.
آمارها نشان می‌دهد که میانگین سن فوت در سیستان و بلوچستان به ۵۰.۷ سال و در کرمان به ۶۲.۷ سال رسیده است، که فاصله‌ای حدود ۳۰ ساله با متوسط کشوری دارد.
این در حالی است که استان‌های شمالی مانند گیلان و مازندران، میانگین سن فوت بالای ۷۰ سال را ثبت کرده‌اند. کارشناسان معتقدند عوامل متعددی در این اختلاف چشمگیر نقش دارند، از جمله محرومیت از خدمات بهداشتی، کیفیت پایین زندگی و جبر جغرافیایی.
مرکز پژوهش‌های مجلس اعلام کرده که نزدیک به ۳۰ درصد خانوارهای سیستان و بلوچستان در محرومیت به سر می‌برند، که ۲۸ درصد بیشتر از استان تهران است.
این محرومیت در زمینه‌های مختلف از جمله اشتغال، آموزش و بهداشت مشهود است. عدم ایجاد زیرساخت‌های مناسب، بسیاری از مردم این استان را به سمت مشاغل کاذب و خطرناک مانند قاچاق سوخت سوق داده است.
از سوی دیگر، آمارها نشان می‌دهد که درآمد سالانه خانوارهای شهری در سیستان و بلوچستان، پایین‌ترین سطح در کشور را دارد. در سال ۱۳۹۹، اختلاف درآمد سالانه این استان با تهران به ۶۲ میلیون تومان رسید، در حالی که تراز درآمد-هزینه در تهران بیش از ۱۴ میلیون تومان و در سیستان و بلوچستان تنها ۲.۵ میلیون تومان بود.
کارشناسان معتقدند که با وجود ظرفیت‌های بالقوه مانند بندر چابهار و جاذبه‌های گردشگری، عدم سرمایه‌گذاری و توجه به این مناطق، باعث تشدید فقر و کاهش کیفیت زندگی شده است. این وضعیت نه تنها بر امید به زندگی، بلکه بر سلامت روانی و اجتماعی مردم نیز تأثیر منفی گذاشته است.
