سفر محرمانه هیأت ایرانی به روسیه برای دیدار با شرکت‌های دارای فناوری دو‌منظوره
روزنامه فایننشال تایمز گزارش داده که هیأتی متشکل از دانشمندان و مقام‌های ایرانی در تاریخ چهاردهم مرداد سال ۱۴۰۳ به روسیه سفر کرده‌اند و طی چهار روز از چند مؤسسه و شرکت روسی فعال در حوزه فناوری‌های دو‌منظوره بازدید کرده‌اند.
طبق این گزارش، هدف از این سفر دستیابی به فناوری‌هایی بوده که قابلیت استفاده در تحقیقات مربوط به سلاح‌های هسته‌ای را نیز دارند.
بر پایه اسناد، ایمیل‌ها، اسناد مسافرتی و سوابق شرکت‌های ایرانی و روسی، این هیأت تحت نام شرکت مشاوره‌ای «دماوند تک» که در تهران مستقر است، خود را معرفی کرده‌اند. اما بنا به گزارش فایننشل تایمز، این عنوان صرفاً پوششی برای ماهیت اصلی سفر بوده است. گفته شده که این افراد با سازمان نوآوری و تحقیقات دفاعی ایران موسوم به SPND در ارتباط هستند.
تحقیقات روزنامه همچنین به این نکته اشاره دارد که این سفر در زمانی انجام شده که نهادهای غربی متوجه افزایش فعالیت‌های مشکوک از سوی دانشمندان ایرانی شده‌اند، از جمله تلاش برای دستیابی به فناوری‌های حساس از خارج کشور.
براساس این گزارش، یکی از دانشمندان هسته‌ای ایران، در اوایل سال ۲۰۲۴ میلادی از سوی وزارت دفاع ایران مأموریت یافته تا این سفر حساس به مسکو را از طریق شرکت خود هماهنگ کند. وی به همراه چهار فرد دیگر از سوی دانشمند روس، اولگ ماسلینیکوف، برای بازدید رسمی از شرکت وی در مسکو دعوت شده بودند.
در جریان این سفر، اعضای هیأت از مرکز تحقیقاتی «تکنو اکسپرت» و مرکز «توری» و همچنین شرکت‌های وابسته به ماسلینیکوف دیدن کردند. برخی از این شرکت‌ها مانند «روستوخ» از دهه ۱۹۹۰ تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار دارند. این مؤسسات در زمینه فناوری‌هایی با کاربرد دوگانه فعالیت می‌کنند؛ فناوری‌هایی که گرچه کاربرد غیرنظامی دارند، اما می‌توانند در توسعه سلاح‌های هسته‌ای نیز به کار گرفته شوند.
به گفته مقام‌های اطلاعاتی سابق، سازمان SPND عمداً پروژه‌ها را با واژگان مبهم تعریف می‌کند تا امکان انکار فراهم باشد. همچنین گزارش شده که اعضای هیأت تلاش کرده‌اند اطلاعاتی درباره ابزارهای تشخیص آزمایش‌های هسته‌ای و مواد رادیواکتیو برای مقاصد تحقیقاتی به‌دست آورند.
