دیدار وزرای خارجه عربستان و ایران و تاکید بر «گسترش روابط و همکاری دوجانبه»
اینفوگرافیک | شروع عصر جدیدی از روابط بین عربستان سعودی و ایران
شاهزاده فیصل بن فرحان و حسین امیرعبداللهیان، وزیران خارجه عربستان سعودی و ایران ، روز پنج‌شنبه (۱۷ فروردین) در پکن، پایتخت چین، دیداری دوجانبه داشتند.
وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی در اولین دیدار پس از هفت سال قطعی در مورد روابط دو جانبه، تحولات منطقه‌ای و مسائل بین‌المللی گفتگو کردند.
همچنین طرفین در این دیدار بر اهمیت حفظ ثبات و امنیت منطقه تأکید کردند و به موضوعاتی چون مبارزه با تروریسم، نابسامانی در یمن و اوضاع سوریه و عراق پرداختند.
باوجود اینکه دو کشور اخیراً در برخی مسائل از جمله جنگ در یمن به شدت با یکدیگر مخالفت داشته‌اند، این دیدار یک گام مهم برای بهبود روابط دو جانبه و کاهش تنش‌های منطقه‌ای به‌شمار می‌رود.
در این دیدار، وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی بر تعهدات خود در قبال حفظ امنیت و ثبات منطقه تأکید و اعلام کردند که به‌منظور افزایش همکاری‌های دوجانبه، دیدارهای بیشتری بین نمایندگان دو کشور برگزار خواهد شد.
در بیانیه مشترکی که پس از این دیدار منتشر شد، آمده است: «نمایندگی‌های دو کشور طی زمان مورد توافق، بازگشایی شود، اقدامات لازم برای گشایش سفارت‌خانه‌های دو کشور در ریاض و تهران و سرکنسولگری‌های دو کشور در جده و مشهد انجام شود، هماهنگی‌های لازم میان هیئت‌های فنی برای بررسی راه‌های گسترش همکاری میان دو کشور، از جمله ازسرگیری پروازها و سفرهای متقابل هیئت‌های رسمی و بخش خصوصی، تسهیل اعطای روادید برای شهروندان دو کشور، از جمله برای حج عمره، ادامه یابد.»
دو طرف همچنین ابراز آمادگی کردند تا «همه موانعی را که پیش روی گسترش همکاری بین دو کشور است، از سر راه بردارند» و «در هر زمینه‌ای که می‌تواند امنیت و ثبات منطقه را تأمین کند و منافع ملت‌ها و کشورهای آن را محقق کند، همکاری خود را گسترش دهند.»
در این بیانیه همچنین اعلام شد که وزیر خارجه ایران دعوت همتای عربستانی خود را برای برگزاری نشست دوجانبه در ریاض پذیرفت و همچنین فیصل بن فرحان را به سفر به تهران دعوت کرده است.
در بیانیه وزیران خارجه دو کشور تاکید شده است که موافقت‌نامه همکاری امنیتی ایران و عربستان که در سال ۱۳۸۰ به‌دست آمده بود، و همچنین موافقت‌نامه‌های عمومی همکاری در زمینه‌های اقتصاد، تجارت، سرمایه‌گذاری، فناوری، علوم، فرهنگ، ورزش و جوانان که در بهار ۱۳۷۷ امضا شده بود، دوباره فعال می‌شود.
روابط دیپلماتیک میان ایران و عربستان سعودی در دوران معاصر کمی کمتر از یک قرن قدمت دارد و به سال ۱۹۲۸ بازمی‌گردد. در این ۱۰۰ سال دو کشور فراز و نشیب‌های زیادی را در رابطه با یکدیگر تجربه کرده‌اند.
روابط ایران و عربستان سه بار قطع شد: اولین بار در سال ۱۹۴۳ و به دنبال ادعای تهران مبنی بر اعدام یک زائر ایرانی از سوی مقامات سعودی، روابط دو کشور قطع شد، اما پس از سه سال در سال ۱۹۴۶ دوباره روابط به حالت عادی بازگشت.
بار دوم سال ۱۹۸۷ و در پی درگیری پلیس سعودی با حجاج ایرانی بود که در آن بیش از ۴۰۰ نفر که اکثرشان ایرانی بودند، کشته شدند. این بار ازسرگیری روابط دو کشور چهار سال یعنی تا سال ۱۹۹۱ طول کشید.
سومین دوره قطع روابط به اوایل سال ۲۰۱۶ و آتش زدن و یورش معترضان ایرانی به سفارت عربستان در تهران و کنسولگری آن در مشهد بازمی‌گردد. این اعتراضات در واکنش به اعدام روحانی شیعه، نمر باقر النمر، به دنبال محکومیت وی در یک پرونده مرتبط با تروریسم اتفاق افتاد.
این دور از قطع روابط هفت سال طول کشید و بالاخره در روز ۱۰ مارس ۲۰۲۳ دو طرف برای عادی‌سازی دوباره به توافق رسیدند.
