ایران چگونه در مناقشه سودان درگیر شد؟
از زمان آغاز درگیریها در سودان، ایران از طریق ارائه حمایت نظامی به ارتش این کشور در بحران دخیل شده است؛ موضوعی که باعث شد برخی بازیگران بینالمللی، از جمله ایالات متحده، درباره دخالت ایران در سودان هشدار بدهند.
با شدتگرفتن جنگ، فشارهای جهانی برای واداشتن دو طرف به توقف درگیری افزایش یافته است و تازهترین این فشارها از سوی اتحادیه اروپا مطرح شده است. این موضعگیری همزمان با درخواستها برای پایاندادن به مداخله خارجی و جلوگیری از تلاش کشورها برای کسب جای پا در شرایط بحرانی سودان صورت میگیرد.
ایران یکی از کشورهایی است که در پی بازگشت به صحنه سودان دیده میشود. حضور تهران در معادلات سودان پررنگ توصیف شده و این کشور بهواسطه حمایت نظامی چشمگیر از ارتش سودان، بهویژه در حوزه موشک و پهپاد، در تشدید و تداوم جنگ نقش داشته است. بنا بر گزارشهای متعدد، بارها هواپیماهایی در فرودگاه پورتسودان فرود آمدهاند که محمولههایی از سلاحهای ساخت ایران حمل میکردهاند.
شواهد متعددی بر این موضوع دلالت دارد. دولت عبدالفتاح البرهان در اکتبر ۲۰۲۳، تنها چند ماه پس از آغاز جنگ و پس از هشت سال قطع روابط، مناسبات خود با تهران را از سر گرفت.
همین نشانهها باعث شد ایالات متحده برای مقابله با این نقشآفرینی وارد عمل شود. واشنگتن در سپتامبر گذشته جبریل ابراهیم، وزیر دارایی دولت البرهان، و همچنین «کتیبه البراء بن مالک» — یک گروه تندرو حامی ارتش — را تحریم کرد. وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد این افراد و گروهها از ایران حمایت دریافت میکنند و با کمک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به گسترش هرجومرج و نابسامانی در سودان دامن میزنند.
مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، نیز نسبت به ادامه جریان ارسال سلاح از ایران برای ارتش سودان هشدار داده است.
گزارشها میگویند ایران با پشتیبانی از ارتش سودان در تلاش است جای پایی استراتژیک در نزدیکی بابالمندب — گذرگاه حیاتی دریایی — برای خود ایجاد کند؛ مسیری که میتواند به تهران امکان نفوذ بیشتر در قاره آفریقا را از طریق سودان بدهد.
