پنج در مقابل پنج؛ ایران و آمریکا چه کسانی را با هم مبادله کردند؟
بر اساس توافق تبادل زندانی میان ایران و آمریکا روز دوشنبه پنج زندانی آمریکایی ایران را ترک کردند و پنج زندانی ایرانی نیز از زندان‌های آمریکا آزاد شدند. همچنین با چراغ سبز آمریکا ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده ایران به حساب این کشور قطر در واریز شد.
یک منبع آگاه به رویترز گفت یک فروند هواپیمای قطری که حامل پنج زندانی آمریکایی و دو تن از بستگانشان بود، مدت کوتاهی پس از دریافت تاییدیه انتقال پول به حساب‌های ایران در دوحه، تهران را ترک کرد.
در مقابل، جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، پنج ایرانی را که به اتهام جرایم غیرخشونت‌آمیز محکوم شده بودند یا در انتظار محاکمه بودند، عفو کرد.
شبکه پرس تی وی ایران گفت دو نفر از پنج ایرانی که از زندان آمریکا آزاد شده بودند وارد تهران شدند. با این حال مقامات تهران می‌گویند سه ایرانی دیگر نمی‌خواهند به ایران بازگردند.
آمریکایی‌های آزاد شده سیامک نمازی، عماد شرقی، مراد طاهباز و دو نفر دیگر بودند که خانواده‌هایشان خواستند نامشان فاش نشود.
از سوی دیگر، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد اعلام کرد پنج ایرانی آزادشده عبارتند از مهرداد معین انصاری، کامبیز عطار کاشانی، رضا سرهنگ پور، امین حسن‌زاده و کاوه افراسیابی.
سیامک نمازی
سیامک (۵۱ ساله) تاجری با تابعیت دوگانه آمریکایی و ایرانی است که در سال ۱۳۹۴ هنگام ملاقات با خانواده خود در تهران به دست سپاه پاسداران بازداشت شد. ماه‌ها بعد، مقامات ایرانی پدر بیمار او، باقر را نیز که برای ملاقات با پسرش به ایران آمده بود دستگیر کردند. آنها به اتهام جاسوسی و همکاری با دولت آمریکا به ۱۰ سال زندان محکوم شدند.
مقامات چند سال بعد باقر نمازی، استاندار سابق ایران را به دلایل پزشکی در حصر خانگی قرار دادند و او در سال ۲۰۲۲ ایران را برای درمان در خارج از کشور ترک کرد.
عماد شرقی
شرقی (۵۹ ساله) و همسرش در سال ۲۰۱۷ از آمریکا به ایران نقل مکان کردند. مقامات ایران شرقی، تاجری با تابعیت دوگانه آمریکایی و ایرانی را برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ هنگامی که در هلدینگ سراوان، یک شرکت سرمایه گذاری فناوری کار می‌کرد، دستگیر کردند.
او پس از ۸ ماه به قید وثیقه آزاد شد و دادگاه انقلاب او را از اتهامات جاسوسی و سایر اتهامات امنیتی تبرئه کرد، اما همچنان ممنوع الخروج بود.
در آبان ۱۳۹۹ دادگاه انقلاب او را احضار و به اتهام جاسوسی به ۱۰ سال زندان محکوم کرد. او ابتدا زندانی نبود، اما رسانه‌های ایران گزارش دادند که مقامات او را هنگام تلاش برای فرار از ایران در ژانویه ۲۰۲۱ دستگیر کرده‌اند.
مراد طاهباز
مراد طاهباز (۶۷ ساله) فعال محیط زیست که دارای سه ملیت آمریکایی، ایرانی و انگلیسی است، در سال ۲۰۱۸ دستگیر شد.
وی در سال ۱۳۹۸ به اتهام «اجتماع و تبانی علیه امنیت ملی ایران» و «ارتباط با دولت متخاصم آمریکا و جاسوسی» به ۱۰ سال زندان محکوم شد.
هویت چهارمین و پنجمین زندانی فاش نشده است.
زندانیان ایرانی در آمریکا
پنج ایرانی که بر اساس این توافق آزاد شده‌اند به اتهام «نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران» زندانی شده بودند.
رضا سرهنگ‌پور کفرانی
در سال ۲۰۲۱، وزارت دادگستری آمریکا اعلام کرد که سرهنگ‌پور (۴۸ ساله)، شهروند ایرانی-کانادایی ساکن مونترال، به صادرات غیرقانونی تجهیزات آزمایشگاهی به ایران متهم شده است.
کامبیز عطار کاشانی
کامبیز عطار کاشانی (۴۴ ساله) یک شهروند ایرانی-آمریکایی است که به اتهام تبانی برای صادرات غیرقانونی «تجهیزات و نرم‌افزارهای الکترونیکی پیشرفته آمریکایی» به ایران از طریق شرکت‌های معتبر به ۳۰ ماه حبس محکوم شد.
امین حسن‌زاده
این مهندس ایرانی که اقامت دائم آمریکا را دارد در سال ۲۰۱۹ به سرقت نقشه‌های مهندسی از شرکتی که در آن کار می‌کرد به منظور ارسال آنها به ایران متهم شد. وب‌سایت رادیو عمومی آمریکا (NPR) گزارش داد او این اسناد را برای برادرش در ایران ارسال کرده و برادرش با نیروهای نظامی ایران ارتباط داشته است. حسن‌زاده پیش‌تر در یک شرکت مرتبط با سازمان هوانوردی و فضایی ایران کار می‌کرده است.
مهرداد معین انصاری
انصاری ۴۲ ساله در سال ۲۰۲۱ به اتهام دستیابی به تجهیزات قابل استفاده در سلاح‌های هسته‌ای، هدایت موشکی و جنگ الکترونیک به ۶۳ ماه زندان محکوم شد. او متهم به برنامه‌ریزی برای به دست آوردن تجهیزات نظامی حساس برای ایران و نقض تحریم تجاری تهران بود.
کاوه افراسیابی
این شهروند ایرانی در سال ۲۰۲۱ متهم شد با وجود همکاری با «عملیات نفوذ رژیم ایران برای تأثیرگذاری بر افکار عمومی آمریکا» هیچ گاه خود را به عنوان عامل خارجی معرفی نکرده و دریافت ۲۶۵ هزار دلار پول از دیپلمات‌های ایرانی را مخفی نگه داشته است.
