عزم آمریکا برای محکوم کردن ایران در نشست آژانس: کار به شورای امنیت میکشد؟

چند دیپلمات غربی به رویترز گفتهاند آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در حال آمادهسازی پیشنویس قطعنامهای هستند که در نشست فصلی آینده شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، ایران را برای نخستینبار در حدود ۲۰ سال گذشته به نقض تعهدات پادمانی خود متهم کند
این اقدام میتواند خشم تهران را برانگیزد و مذاکرات هستهای با آمریکا را با پیچیدگی بیشتری مواجه سازد.
ایالات متحده به همراه سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان که بهطور مشترک با عنوان E3 شناخته میشوند، در گذشته نیز قطعنامههایی را پیشنهاد دادهاند که ایران را به همکاری بیشتر با آژانس و شفافسازی دربارهٔ ذرات اورانیوم کشفشده در سایتهای اعلامنشده فراخوانده است.
قرار است آژانس گزارشهای فصلی خود درباره ایران را پیش از نشست آینده شورای حکام که از ۹ ژوئن آغاز میشود، در اختیار کشورهای عضو قرار دهد. یکی از این گزارشها، گزارشی «جامع» خواهد بود که به مسائل متعددی از جمله میزان همکاری ایران با آژانس میپردازد. این همکاریها طبق قطعنامهای در نوامبر گذشته از ایران مطالبه شده بود و انتظار میرود گزارش جدید، بهشدت انتقادی باشد.
یکی از مقامهای اروپایی گفته است: «انتظار داریم گزارش جامع سختگیرانه باشد، اما پیش از آن هم تردیدی وجود نداشت که ایران به تعهدات پادمانی خود پایبند نبوده است.»
بر اساس گفتههای سه دیپلمات، پس از انتشار این گزارش، ایالات متحده پیشنویس قطعنامهای را آماده خواهد کرد که ایران را به نقض تعهدات پادمانی خود متهم میکند. یک دیپلمات دیگر نیز گفته غربیها در حال تهیه متن پیشنویس هستند، اما وارد جزئیات نشده است.
این متن قرار است در روزهای آینده با دیگر اعضای شورای حکام در میان گذاشته شود و سپس در نشست فصلی همانند قطعنامههای پیشین، رسماً ارائه شود.
آخرینباری که شورای حکام رسماً ایران را به نقض تعهدات پادمانی متهم کرد، سپتامبر سال ۲۰۰۵ بود. در آن زمان کشف فعالیتهای پنهانی هستهای ایران به بنبستی دیپلماتیک انجامید که در نهایت پرونده ایران را در فوریه ۲۰۰۶ به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع داد. شورای امنیت نیز پس از آن، تحریمهایی را علیه تهران وضع کرد.
به گفته دیپلماتها، هنوز مشخص نیست که در این مرحله آیا غرب بهدنبال ارجاع مجدد پرونده ایران به شورای امنیت خواهد بود یا خیر، و اینکه اصلاً شورای امنیت چه اقدامی در اینباره انجام خواهد داد.
بر اساس ارزیابی آژانس، ایران در حال غنیسازی اورانیوم تا خلوص ۶۰ درصد است؛ سطحی که میتواند بهراحتی به ۹۰ درصد، یعنی درجه مورد نیاز برای ساخت سلاح هستهای، افزایش یابد. ایران اکنون به اندازه کافی مواد با این خلوص در اختیار دارد که در صورت غنیسازی بیشتر، برای ساخت ۶ بمب هستهای کافی باشد.