دغدغههای جوانان ایرانی در سالی که گذشت
سال ۲۰۲۴ برای جوانان ایرانی سالی مملو از چالشهای جدی در عرصههای مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی بود.
نسل جوان ایران که یکی از اصلیترین نیروهای محرک اعتراضات و تحولات اجتماعی است، در سال گذشته با موانع گستردهای در مسیر دستیابی به آرزوها و خواستههای خود مواجه بود.
سرکوب و نقض حقوق بشر
جوانان ایرانی در جریان اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» نقش برجستهای داشتند. حضور فعال آنها در این جنبش اجتماعی، اغلب با برخوردهای شدید از سوی نیروهای امنیتی مواجه شد. بسیاری از جوانان به دلیل فعالیتهای مدنی و اعتراضی دستگیر شدند یا حتی جان خود را از دست دادند. سرکوبهای شدید، همراه با قطعی اینترنت و محدودیتهای ارتباطی، توانایی آنان برای سازماندهی و بیان اعتراضات را محدود کرد. در سال ۲۰۲۴ نیز این محدودیتها با فیلترینگ و برخوردهای سلبی به ویژه در حوزه حجاب اجباری ادامه یافت.
سختیهای اقتصادی و بیکاری
بحران اقتصادی ایران تأثیر عمیقی بر زندگی جوانان گذاشته است. تحریمهای اقتصادی و سوءمدیریت داخلی باعث افزایش نرخ تورم و بیکاری شده است. جوانانی که تحصیلات عالی دارند، اغلب در یافتن شغلی متناسب با تخصص خود ناکام میمانند و مجبور به پذیرش مشاغل کمدرآمد یا فعالیت در بازارهای غیررسمی میشوند. این شرایط نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از لحاظ روحی نیز برای بسیاری از جوانان ناامیدکننده بوده است.
مهاجرت و فرار مغزها
مشکلات شدید اقتصادی و نبود آینده روشن در کشور باعث تشدید پدیده فرار مغزها شده که در آن بسیاری از جوانان مستعد به دنبال فرصتهای بهتر به خارج از کشور مهاجرت میکنند. این روند منجر به کاهش سرمایه فکری کشور شده است.
محدودیتهای اجتماعی و فرهنگی
جوانان ایرانی همچنان تحت فشار قوانین سختگیرانهای مانند الزام به رعایت حجاب اجباری و قوانین اخلاقی هستند که آزادیهای فردی و هویتسازی آنان را محدود میکند. علاوه بر این، نظارت شدید و سانسور فعالیتهای آنلاین نیز دسترسی آنان به اطلاعات و تبادل فرهنگی را کاهش داده است.
نبود مشارکت سیاسی
به گفته سازمانهای حقوق بشری، سیستم سیاسی اقتدارگرای ایران، امکان مشارکت فعال جوانان در فرآیندهای سیاسی را به شدت محدود کرده است. انتخابات به ندرت آزاد و منصفانه برگزار میشود و صداهای مخالف به طور سیستماتیک سرکوب میشوند. با این وجود، بخشی از آنها در انتخابات ریاستجمهوری شرکت کردند و به نامزد مورد نظر خود رای دادند تا شاید حضور اصلاحطلبان بتواند تا حدی از این مشکلات کم کند.