شکار رقص کهکشانهای کوتوله توسط تلسکوپ جیمز وب
تلسکوپ فضایی «جیمز وب» بار دیگر تصویری خیرهکننده از اعماق کیهان ثبت کرده که دو کهکشان کوتوله را در میانه برخوردی کیهانی و در حالی نشان میدهد که با پلی از گاز و خوشههای ستارگان جوان به یکدیگر متصل شدهاند.
این تصویر فروسرخ، جزئیات بیسابقهای از فرایند ادغام، تبادل گاز و شکلگیری نسلهای تازه ستارگان در این دو منظومه کوچک ارائه میدهد و از نظر پژوهشگران دریچهای مهم به درک نحوه تکامل کهکشانهای نخستین به شمار میآید.
به گزارش ایسنا به نقل از اسپیس، این تصویر دو کهکشان کوتوله «NGC 4490» و «NGC 4485» را در فاصله حدود ۲۴ میلیون سال نوری نشان میدهد که در یک رقص گرانشی پیچیده به دور یکدیگر میچرخند. کهکشان بزرگتر، موسوم به «NGC 4490»، در سمت چپ تصویر با گسترهای از غبار و ستارگان جوان دیده میشود و همدم کوچکتر آن در بالا سمت راست قرار دارد. میان این دو کهکشان، پلی درخشان از گاز و غبار ـ که خوشههایی از ستارگان تازه متولد شده آن را احاطه کردهاند ـ کشیده شده و در برابر درخشش سرخرنگ غبار میانستارهای به رنگ آبی نمایان است.
محققان میگویند این پل گازی حاصل عبور نزدیک دو کهکشان از کنار یکدیگر حدود ۲۰۰ میلیون سال پیش است؛ رویدادی که طی آن «NGC 4490» بخشی از گاز همدم خود را جذب کرده و ساختار روشن و قابل مشاهدهای را که امروز دیده میشود، به وجود آورده است. به گفته آنان، این تعامل شدید باعث تقویت امواج جدید تشکیل ستاره شده و برخی از این فرایندهای ستارهزایی از حدود ۳۰ میلیون سال پیش آغاز شدهاند.
آژانس فضایی اروپا اعلام کرده که کهکشانهای کوتوله حاضر در این منظومه، به دلیل شباهتشان به کهکشانهای کمجرم و غنی از گاز در جهان اولیه، نمونهای ارزشمند برای بررسی چگونگی شکلگیری نخستین ساختارهای کهکشانی هستند. این جفت کهکشانی که در مجموع «Arp 269» نامیده میشود، پیشتر نیز با تلسکوپ «هابل» مطالعه شده بود، اما مشاهده فروسرخ «جیمز وب» توانسته ساختارهای ظریف گاز و ستارگان منفرد را با دقتی کمنظیر آشکار کند.
پژوهشگران با استفاده از ابزارهای NIRCam و MIRI موفق شدهاند محل قرارگیری ستارگان جوان، میانسال و پیر را در هر دو کهکشان تعیین کرده و جدول زمانی تعامل آنها را ردیابی کنند. به گفته مقامات آژانس فضایی اروپا، ثبت این جزئیات توسط «جیمز وب» به درک بهتر دانشمندان از نحوه رشد و تکامل کهکشانهای کوچک، چه در نزدیکی راهشیری و چه در اعماق دوردست کیهان، کمک میکند.
