رقابت تسلیحاتی روسیه و ناتو؛ کدام طرف دست بالا را دارد؟

اظهارات اخیر مارک روته، دبیرکل ناتو، درباره برتری روسیه در تولید مهمات توپخانهای بار دیگر توجه تحلیلگران را به مقایسه توان تولید تسلیحات میان روسیه و کشورهای عضو ناتو جلب کرده است.
او گفته بود روسیه طی سه ماه، سه برابر کل تولید سالانه ناتو مهمات تولید میکند.
بررسیها نشان میدهد که روسیه در سال جاری میلادی حدود دو تا ۲.۳ میلیون گلوله توپخانه تولید کرده است، در حالی که مجموع تولید ایالات متحده و اتحادیه اروپا حدود ۱.۷ میلیون گلوله برآورد میشود. کارخانههای روسیه در بایسک و کازان ممکن است ظرفیت تولید سالانه چهار میلیون گلوله را داشته باشند، اما برای رسیدن به عدد ۲۰ میلیون گلوله در سال، همانطور که روته ادعا کرده، فاصله زیادی باقی است.
در زمینه توپخانه، روسیه همچنان به سامانههای قدیمی شوروی متکی است. تعداد هویتزرهای یدککش روسیه از حدود ۱۲ هزار قبضه در سال ۲۰۲۲ به کمی بیش از شش هزار قبضه در اواسط ۲۰۲۴ کاهش یافته است. در مقابل، کشورهای ناتو از جمله فرانسه، لهستان، اسلواکی و ایالات متحده در حال افزایش تولید سامانههای توپخانهای مدرن هستند.
در حوزه تانک نیز روسیه با نوسازی انبوه تانکهای شوروی و تولید سالانه حدود ۲۸۰ دستگاه تانک «تی-۹۰ام» پیشتاز است. کشورهای اروپایی با محدودیت در تولید مواجهاند، اما ایالات متحده میتواند در صورت نیاز تولید تانکهای «آبرامز» را تا ۴۲۰ دستگاه در سال افزایش دهد.
برتری هوایی اما همچنان در اختیار ناتوست. ایالات متحده و متحدانش سالانه بیش از چهار برابر روسیه هواپیمای جنگی تولید میکنند. لاکهید مارتین به تنهایی بیش از ۱۷۰ فروند اف-۳۵ تحویل میدهد و اروپا نیز در تولید جتهای رافال، تایفون و گریپن سهم قابل توجهی دارد.
در حوزه پدافند هوایی، روسیه سالانه ۳۶ سامانه اس-۴۰۰ تولید میکند، اما ناتو با تولید موشکهای متنوع و سامانههایی نظیر پاتریوت، آیآرآیاس-تی و ناسامز از انعطاف بیشتری برخوردار است.
روسیه در زمینه پهپادهای ارزانقیمت و موشکهای کروز و بالستیک نیز از نظر کمیت از ناتو پیشی گرفته است. این کشور سالانه تا ۶۰ هزار پهپاد و حدود ۳۰۰۰ موشک تولید میکند، در حالی که ایالات متحده تنها ۷۰۰ موشک کروز و ۵۰۰ موشک بالستیک تولید دارد.