ماموریت فضایی روسیه با موشها و مگسها به پایان رسید

روسیه ماهواره زیستی «بیون-M شماره ۲» را که حامل دهها موش و هزاران مگس بود، پس از ۳۰ روز فعالیت در مدار زمین با موفقیت به پایان رساند.
این مأموریت با هدف بررسی اثرات شرایط سخت فضا بر موجودات زنده و مطالعه امکان انجام سفرهای طولانیمدت انسانی به ماه و مریخ طراحی شده بود.
به گفته سازمان فضایی روسیه (روسکاسموس)، این ماهواره در تاریخ ۲۰ اوت ۲۰۲۵ با استفاده از موشک سایوز-۲.۱b از پایگاه فضایی روسیه به مدار قطبی نزدیک زمین پرتاب شد. ارتفاع پرواز در محدوده ۳۷۰ تا ۳۸۰ کیلومتر قرار داشت. محموله شامل ۷۵ موش، بیش از ۱,۵۰۰ مگس، انواع میکروبها، بذر گیاهان و نمونههای سلولی بود.
در جریان بازگشت، کپسول ماهواره در ۱۹ سپتامبر در منطقه اورنبورگ فرود آمد. گرمای شدید ورود به جو موجب بروز آتشسوزی کوچکی در اطراف محل فرود شد که بلافاصله مهار شد. تیمهای بازیابی با سه بالگرد به منطقه اعزام شدند و نمونهها را برای انجام آزمایشهای اولیه، از جمله بررسی فعالیت حرکتی مگسها برای ارزیابی مشکلات عصبی، جمعآوری کردند.
یکی از بخشهای مهم این مأموریت، آزمایشهای ویژه روی موشها بود. بخشی از آنها با تغییرات ژنتیکی نسبت به پرتوهای کیهانی حساستر شده بودند، در حالی که گروهی دیگر داروهای محافظتی یا رژیمهای غذایی خاص دریافت کرده بودند. از مجموع ۷۵ موش، ۶۵ زنده به زمین بازگشتند و مرگ ۱۰ موش ناشی از پرتوهای کیهانی یا درگیریهای درونگروهی ارزیابی شد. مسئولان فضایی روسیه اعلام کردند این میزان تلفات برای چنین آزمایشی «قابل قبول» است.
در کنار آزمایشهای زیستی، پژوهشگران طرحی موسوم به «پاناسپرمیا» را نیز دنبال کردند. در این طرح، میکروبها درون سنگ بازالت قرار داده شدند تا بررسی شود آیا توانایی بقا در شرایط دشوار ورود مجدد به جو زمین را دارند یا خیر. این مطالعه میتواند دیدگاه تازهای درباره امکان انتقال حیات میان سیارهها ارائه دهد.
برنامه «بیون» روسیه از دهههای گذشته تاکنون بارها موجودات زنده را به مدار زمین فرستاده و این مأموریت تازه ادامهای بر همان مسیر است. کارشناسان میگویند نتایج حاصل از این پرواز میتواند به شکلگیری درک دقیقتری از اثرات بیوزنی و پرتوهای کیهانی کمک کند و راه را برای سفرهای طولانیمدت انسان به سیارههای دیگر هموار سازد.