دانشمندان فاش کردند که اگر همه انسانها بمیرند، کدام موجود بر زمین حکومت خواهد کرد
دانشمندان میگویند اختاپوسها گونههایی هستند که به احتمال زیاد بعد از انسان جهان را تصرف میکنند.
کارشناسان برجسته جهان ادعا میکنند که اگر بشریت از بین برود، موجودات هشت پا در ابتدا به نیروی غالب روی زمین تبدیل میشوند.
گفته میشود در صورت نابودی از طریق جنگ یا تغییرات آب و هوایی، بیمهرگان دریایی دارای «ویژگیهای فیزیکی و ذهنی لازم» برای تکامل به گونههای تمدنساز بعدی هستند.
پروفسور تیم کولسون از دانشگاه آکسفورد گفت: «زستی، کنجکاوی، توانایی برقراری ارتباط با یکدیگر و هوش عالی» به این معنی است که آنها میتوانند ابزارهای پیچیدهای برای ساختن تمدن وسیعی مانند آتلانتیس در زیر آب ایجاد کنند.
اگرچه اختاپوس بعید است که به یک حیوان کامل خشکی تبدیل شود، اما به اندازه کافی هوشمندانه بود که زمان خود را در آب تمدید کرد تا روشهای جدیدی برای شکار ایجاد کند.
پروفسور کولسون، که یکی از جانورشناسان و زیستشناسان برجسته جهان است و به دولتها مشاوره داده، گفت که سرپایان اکنون در موقعیت قطبی قرار دارند تا در صورت مرگ بشریت، جهان را مستعمره کنند.
او گفت که نخستیها که مدتها تصور میشد جانشین انسانها هستند، با چالشهای مشابهی روبرو میشوند و منقرض خواهند شد.
پروفسور گفت: شکارچیان که میتوانند ۳۰ دقیقه بیرون از آب نفس بکشند، میتوانند طی میلیونها سال روشهای خود را برای شکار در خشکی به همان روشی که انسانها در دریا انجام دادهاند، توسعه دهند.
او گفت که این میتواند شامل تجهیزات تنفسی مانند اسکوبا باشد تا مدت زمانی که آنها قادر به بیرون بودن از آب هستند طولانی شود.
پروفسور کولسون که پیش از این استاد زیستشناسی جمعیتی در امپریال کالج لندن بود و سمتهایی در دانشگاه کمبریج و موسسه جانورشناسی لندن داشت، در گفتگو با مجله اروپایی گفت: اختاپوسها از باهوشترین و سازگارترین موجودات روی زمین هستند.
توانایی آنها در حل مشکلات پیچیده، دستکاری اشیا و حتی استتار کردن خود با دقت خیرهکننده نشان میدهد که با توجه به شرایط محیطی مناسب، آنها میتوانند پس از انقراض انسانها به گونهای تمدنساز تبدیل شوند.
ساختار عصبی پیشرفته، سیستم عصبی غیرمتمرکز و مهارتهای قابل توجه حل مسئله، اختاپوسها را بهطور منحصربهفردی برای دنیایی غیرقابل پیشبینی مناسب میسازد.
این ویژگیها به آنها اجازه میدهد تا در غیاب نفوذ انسانها، از موقعیتهای جدید بهرهبرداری کنند و با سیارهای در حال تغییر سازگار شوند.
در دنیایی که پستانداران در آن تسلط دارند، اختاپوسها همچنان یک رقیب مورد قدردانی باقی میمانند. شناخت پیشرفته، استفاده از ابزار و توانایی آنها برای انطباق با محیطهای در حال تغییر، طرحی را برای آنچه که ممکن است به عنوان گونه هوشمند بعدی سیاره پس از انسان ظاهر شود، ارائه میدهد.
پروفسور کولسون جوایزی از موسسات بزرگ از جمله انجمن سلطنتی دارد، سردبیر سابق چندین مجله علمی است و بیش از ۲۰۰ مقاله بررسیشده با تمرکز بر سیستمهای پیچیده بیولوژیکی منتشر کرده است.
آخرین کتاب او، «تاریخ جهانی ما: داستانی ۱۳.۸ میلیارد ساله از بیگ بنگ تا تو»، بر آنچه باید از زمان تولد جهان برای وجود انسانها اتفاق میافتاد تمرکز دارد.
وی افزود: البته ظهور اختاپوسها همگی حدس و گمان است: تکامل غیرقابل پیش بینی است و نمیتوان با قطعیت گفت که جهان در صورت انقراض انسان چه مسیری را طی خواهد کرد.
آینده حیات روی زمین توسط متغیرهای بیشماری شکل میگیرد و هر تعدادی از گونهها میتوانند برجسته شوند.
گفته میشود، با توجه به هوش قابلتوجه، سازگاری و طیف متنوع استراتژیهای بقای اختاپوس، تصور اینکه آنها در دنیایی پسابشری شکوفا شوند، دور از ذهنترین شرطبندی نیست.
اگر قرار بود انسانها از بین بروند، شاید از طریق جنگها یا تغییرات آب و هوایی، اکثر دانشمندان موافق هستند که موجودی که «جایگزین» ما میشود باید ماهر باشد.
بدون مهارت، یک گونه نمیتواند ابزارهای پیچیدهای برای اصلاح محیط خود ایجاد کند و سیاره را به روشی که انسان انجام داده است مستعمره کند.
به عنوان مثال، برخی از پرندگان، مانند کلاغها، زاغها و طوطیها بسیار باهوش هستند و مکانهای لانهسازی مشترکی را ایجاد میکنند که میتواند برای چندین دهه دوام بیاورد.
چندین گونه حشره سازههای مرتفعی میسازند که شباهتی به تمدن بشری دارد.
اما کارشناسان میگویند نه پرندگان و نه حشرات احتمالاً نقش اکولوژیکی را که قبلاً توسط انسان برعهده داشت، ایفا نمیکنند زیرا آنها مهارت انسان و اختاپوس را ندارند.
نخستیها به دلیل تواناییشان در دستکاری اشیاء از دیرباز به عنوان پیشرو طبیعی تمدن در نظر گرفته میشدند.
انسانهای انساندوست مانند شامپانزهها و بونوبوها باهوش هستند، شستهای مخالف دارند، از ابزار استفاده میکنند و میتوانند مانند انسانها روی دو پا راه بروند.
اما نخستیها احتمالاً در کنار انسانها با انقراض مواجه خواهند شد، زیرا در برابر همان تهدیداتی که ما را تحت تأثیر قرار میدهند آسیبپذیر هستند.
حتی اگر آنها زنده بمانند، کارشناسان میگویند نخستیها در برابر شکارچیان و رقابت آسیبپذیر هستند، از نظر محیطها و اکوسیستمهایی که میتوانند در آن زندگی کنند محدود هستند و سرعت تولید مثل و رشد آهستهای دارند.
نخستیها همچنین برای بقا به جوامع فشرده متکی هستند، با رفتارهای اجتماعی هماهنگ مانند شکار، نظافت و دفاع در برابر شکارچیان و جمعیت کوچک آنها به این معنی است که آنها ممکن است برای انطباق با دنیای تغییر یافته تلاش کنند.
پروفسور کولسون افزود: از سوی دیگر، اختاپوسها کاندیدای بالقوه بهتری برای پرکردن جایگاه اکولوژیکی در دنیای پسابشری هستند.
آنها قبلاً میتوانند بین اشیاء واقعی و مجازی تمایز قائل شوند، معماها را حل کنند، محیط اطراف خود را دستکاری کنند، از ابزارهای پیچیده با استفاده از شاخکهای انگشت شست خود استفاده کنند و در طیف متنوعی از محیطها از سنگرهای اعماق دریا تا آبهای ساحلی زندگی کنند.
اختاپوسها همچنین در زنده ماندن در شرایط سخت ماهر هستند و شکارچیان مهیبی با طعمههای متنوعی از جمله صدف، میگو، خرچنگ دریایی، ماهی، کوسه و حتی پرندگان هستند.
اگرچه طول عمر نسبتاً کوتاهی دارند، اما بین ۱.۵ تا ۵ سال، تولید مثل میکنند و خیلی سریع به بلوغ جسمی و فکری میرسند.
در حالی که آنها میتوانند موجودات اجتماعی باشند، اختاپوسها تا حد زیادی از خودشان دفاع میکنند و مانند نخستیها به رفتارهای اجتماعی سختگیرانه و هماهنگ تکیه نمیکنند.
پروفسور کولسون گفت که بعید است که بیمهرگان به دلیل فقدان اسکلت به حیوانات مستقر در خشکی تبدیل شوند، به این معنی که وقتی خارج از آب هستند به سرعت و به راحتی حرکت میکنند.
اما او گفت که این موجودات که برخی از آنها تا ۲۰ فوت رشد میکنند و ۱۱۰ پوند وزن دارند، میتوانند شهرها و شهرکهایی در زیر آب بسازند که ما در خشکی میشناسیم.
به لطف تکامل، این امکان وجود دارد که آنها بتوانند روشهای خود را برای تنفس از آب و شکار طعمههایی مانند آهو، گوسفند و سایر پستانداران در خشکی ایجاد کنند.
پروفسور کولسون گفت: مهم است که به یاد داشته باشیم که اینها فقط احتمالات هستند و نمیتوان با هیچ درجهای از قطعیت پیشبینی کرد که تکامل در دورههای طولانی چگونه آشکار میشود.
جهشهای تصادفی، رویدادهای انقراض پیشبینی نشده و گلوگاههای جمعیت میتوانند بهطور قابلتوجهی بر مسیر تکامل تأثیر بگذارند، و تعیین اینکه آیا گونهای دیگر از هوش در سطح انسان توسعه مییابد یا تمایل به ساخت شهرها را به چالش میکشد.
اما آیا اختاپوسها میتوانند کاملا جایگزین انسانها و احتمالاً نخستیها در صورت مرگ شوند؟
آیا اختاپوسها شهرهای زیر آب وسیعی میسازند و با دستگاه تنفس به خشکی میآیند تا به گوزن شلیک کنند؟ ما راهی برای دانستن نداریم اما قطعا نمیتوانیم آن را رد کنیم.
انسانها صید ماهی و حرکت بر روی آب و زیر آب را آموختند، بنابراین اگر نه محتمل، اختاپوسها نیز ممکن است همین کار را در خشکی انجام دهند.