دانشمندان کشف کردند که چرا یکی از قاره‌های جهان با سرعت دو برابر از هم جدا می‌شود
یک دگرگونی زمین‌شناسی عظیم در شرق آفریقا در حال وقوع است، جایی که نیرویی پنهان در زیر سطح زمین به آرامی در حال از هم پاشیدن این قاره است.
این فرآیند از سامانه شکاف شرق آفریقا (EARS) ناشی می‌شود، که یک شکاف ۲۰۰۰ مایلی است که حداقل ۲۲ میلیون سال پیش شروع به شکل‌گیری کرده و از منطقه‌ای که دریاچه‌های بزرگ آفریقا در آن قرار دارند، عبور می‌کند.
این شکاف مرز بین دو صفحه تکتونیکی را نشان می‌دهد: صفحه سومالی و صفحه نوبی (بخشی از صفحه آفریقا)، که به تدریج در حال دور شدن از یکدیگر هستند.
دانشمندان اکنون یک جریان عظیم از سنگ داغ و تا حدی مذاب را در زیر این منطقه شناسایی کرده‌اند که به عنوان ابرغول آفریقا شناخته می‌شود و این واگرایی را هدایت می‌کند.
در زیر سطح، گرما و فشار شدید ناشی از ابرغول در حال تضعیف و ترک خوردن لایه بیرونی زمین، معروف به لیتوسفر، است.
اندازه‌گیری‌های GPS نشان می‌دهد که صفحات با سرعتی حدود ۰.۲ اینچ در سال از هم جدا می‌شوند، تقریباً با سرعتی که ناخن‌های انسان رشد می‌کنند.
با گذشت زمان، این شکاف می‌تواند اقیانوس جدیدی را تشکیل دهد که به طور بالقوه بخش‌هایی از سومالی، اتیوپی شرقی، کنیا و تانزانیا را از هم جدا کرده و یک سرزمین جدید را تشکیل می‌دهد.
در حالی که پیش از این تصور می‌شد جدایی کامل ده‌ها میلیون سال طول می‌کشد، مدل‌های اخیر نشان می‌دهند که این اتفاق می‌تواند در عرض یک تا پنج میلیون سال رخ دهد.
در مطالعه جدید، دانشمندان دانشگاه گلاسگو در اسکاتلند از داده‌های میدان زمین‌گرمایی مننگای کنیا برای ردیابی ایزوتوپ‌های گاز نجیب نئون استفاده کردند.
این به تیم کمک کرد تا مشخص کند که آیا نیروهایی که آفریقا را از هم جدا می‌کنند، از اعماق گوشته زمین سرچشمه می‌گیرند یا به دلیل فرآیندهای تکتونیکی سطحی کم‌عمق‌تر هستند.
آن‌ها دریافتند که این گاز احتمالاً از اعماق زمین، بین هسته بیرونی و گوشته، می‌آید.
پروفسور فین استوارت، نویسنده اصلی، در بیانیه‌ای گفت: «ما مدت‌هاست که به چگونگی بالا آمدن زمین عمیق به سطح، میزان انتقال آن و نقش آن در شکل‌گیری توپوگرافی بزرگ‌مقیاس سطح زمین علاقه‌مند بوده‌ایم.»
استوارت افزود: «تحقیقات ما نشان می‌دهد که یک توده سنگی غول‌پیکر از مرز هسته-گوشه در زیر شرق آفریقا وجود دارد که صفحات را از هم جدا می‌کند و قاره آفریقا را بالا نگه می‌دارد، بنابراین صدها متر بالاتر از حد معمول قرار می‌گیرد.»
این تیم همچنین با استفاده از طیف‌سنجی جرمی با دقت بالا، یک «اثر انگشت» شیمیایی ثابت را در یک منطقه وسیع شناسایی کرد.
این امر از این نظریه پشتیبانی می‌کند که EARS توسط یک «ابرپرده» به جای چندین منبع کوچکتر تغذیه می‌شود.
این مطالعه بینش‌های مهمی در مورد تجزیه قاره‌ای و تشکیل اقیانوس ارائه می‌دهد و محققان را قادر می‌سازد تا فرآیندهای مشابهی را که در طول تاریخ سطح زمین را شکل داده‌اند، درک کنند.
زمین ممکن است به دلیل تقسیم آفریقا به دو قسمت به دلیل یک ترک عظیم که سریع‌تر از پیش‌بینی دانشمندان رشد می‌کند، در حال تشکیل یک اقیانوس ششم باشد. خساراتی در یک تقاطع در مای ماهیو-ناروک رخ داده است.
کشورهایی مانند سومالی، کنیا و تانزانیا می‌توانند بخشی از یک سرزمین جدید شوند و عملاً یک قاره جداگانه تشکیل دهند.
در سال ۲۰۰۵، مجموعه‌ای از بیش از ۴۰۰ زلزله در منطقه آفار اتیوپی منجر به ظهور ناگهانی یک ترک به طول ۳۷ مایل شد که نمونه‌ای از نحوه عملکرد نیروهای دینامیکی را ارائه می‌دهد.
به طور مشابه در سال ۲۰۱۸، شکاف عظیمی در دره ریفت بزرگ کنیا پدیدار شد که حمل و نقل را مختل کرد و ماهیت مداوم شکاف قاره‌ای را برجسته کرد.
با گسترش شکاف، دانشمندان پیش‌بینی می‌کنند که آب دریا از دریای سرخ و اقیانوس هند در نهایت مناطق کم‌ارتفاع را فرا خواهد گرفت و یک حوضه اقیانوسی جدید ایجاد خواهد کرد.
کن مک‌دونالد، متخصص ژئوفیزیک دریایی، گفت: «خلیج عدن و دریای سرخ از منطقه عفر و به دره ریفت شرق آفریقا سرازیر می‌شوند و اقیانوس جدیدی ایجاد می‌کنند.»
وی افزود: «در نتیجه، این بخش از شرق آفریقا به قاره مجزای خود تبدیل خواهد شد.»
کشورهایی مانند سومالی، کنیا و تانزانیا می‌توانند بخشی از یک سرزمین جدید شوند و عملاً یک قاره جداگانه تشکیل دهند.
در حالی که کشورهای محصور در خشکی مانند اوگاندا و زامبیا ممکن است خطوط ساحلی خود را گسترش دهند و مسیرهای تجاری و پویایی ژئوپلیتیکی را تغییر دهند.
این شکافت مداوم منجر به زلزله‌های مکرر، فوران‌های آتشفشانی و شکستگی‌های بزرگ در سراسر چشم‌انداز می‌شود.
