مقامات ایران هشدار دادند: خطر وقوع زلزله ۷.۲ ریشتری در تهران!

تهران میان مجموعهای از گسلهای فعال قرار دارد و دو گسل اصلی شمال تهران و ری توانایی ایجاد زلزلههایی به بزرگی ۷.۲ و ۶.۷ ریشتر را دارند که این موضوع، پایتخت را به یکی از پرخطرترین کلانشهرهای جهان از نظر زمینلرزه تبدیل کرده است.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اعلام کرد که پایتخت هر روز شاهد ریزلرزههایی با بزرگی کمتر از ۲ ریشتر است که به دلیل شدت پایین، از سوی شهروندان احساس نمیشود. این لرزشها تأثیر سازهای ندارند، اما ثبت آنها اهمیت بالایی برای پایش فعالیتهای لرزهای دارد و نشاندهنده فعال بودن گسلها و امکان وقوع زمینلرزههای بزرگتر در آینده است.
افزون بر دو گسل شمال تهران و ری، گسلهای دیگری همچون نیاوران، داوودیه، چیتگر، طرشت و فرحزاد نیز در محدوده شهر وجود دارند که هر کدام قابلیت لرزهزایی خاصی دارند.
گسلهای پیرامون پایتخت همچون مشا–فشم، پارچین، ایوانکی و ملارد نیز تهدیدی جدی به شمار میروند. به گفته کارشناسان، گسل مشا در گذشته سابقه زمینلرزههای شدید داشته و نیازمند پایش ویژه است. در همین زمینه، پس از زمینلرزه ۳.۴ ریشتری اخیر در منطقه فشم، برخی شایعات آن را به انفجار نسبت دادند، اما مسئولان با تأکید بر ویژگیهای متمایز امواج لرزهای، این ادعاها را رد کردند.
یکی از اقدامات مهم در سالهای اخیر، نصب لرزهنگارهای عمقی در بخشهای مختلف تهران بوده است. دستگاههایی با عمق ۵۰ تا ۱۰۰ متر در نقاطی مانند بوستان نهجالبلاغه موفق به ثبت بیش از ۲۰۰ لرزش شدهاند که پیشتر ناشی از ترافیک شهری تصور میشد. این فناوری نوین به درک دقیقتر فعالیت لرزهای تهران کمک میکند.
مفهوم بزرگی زلزله که در میان مردم با عنوان ریشتر شناخته میشود، بیانگر انرژی آزادشده از گسلها است. هر درجه افزایش در این مقیاس، حدود ۳۱.۶ برابر انرژی بیشتری آزاد میکند. به همین دلیل، زلزلهای با بزرگی ۷ ریشتر نزدیک به هزار برابر قویتر از لرزهای با بزرگی ۵ ریشتر خواهد بود.
به گفته متخصصان، توسعه سامانه هشدار سریع زلزله میتواند چند ثانیه پیش از رسیدن موج اصلی، هشدار لازم را صادر کند. این فناوری در کشورهایی چون ژاپن و آمریکا اجرا شده و توانسته جان هزاران نفر را نجات دهد.
گزارشها حاکی است بیش از ۳۰ درصد ساختمانهای تهران در برابر زلزلههای بالای ۶ ریشتر آسیبپذیر هستند. تجربه زلزلههای طبس، رودبار و بم نشان داده است که بیتوجهی به هشدارهای علمی میتواند فاجعهبار باشد. تهران هر روز میلرزد، حتی اگر مردم آن را احساس نکنند، و این لرزشهای خاموش هشداری جدی برای آمادگی در برابر آیندهای نامعلوم است.