زلزله روسیه وحشت ایجاد کرد؛ معنی کلمه «سونامی» چیست؟
زلزله‌ای به بزرگی ۸.۸ ریشتر، یکی از قوی‌ترین زلزله‌های ثبت‌شده تاکنون، روز سه‌شنبه شبه‌جزیره کامچاتکا در روسیه را لرزاند و باعث ایجاد امواج سونامی در روسیه و ژاپن و هشدار سونامی در کشورهای اقیانوس آرام شد.
در حالی که رسانه‌های محلی گزارش دادند که چندین نفر در خاور دور روسیه زخمی شده‌اند، هیچ کشوری تا ساعت ۱۰:۰۰ به وقت گرینویچ هیچ تلفاتی گزارش نکرده است.
آژانس هواشناسی ژاپن روز چهارشنبه سطح هشدار سونامی را برای بیشتر مناطق کشور کاهش داد اما آن را در شمال حفظ کرد.
این آژانس در وب‌سایت خود اعلام کرد که این هشدار از استان ایباراکی در مرکز ژاپن و استان واکیاما در جنوب به حالت احتیاط کاهش یافته است.
طبق اعلام موسسه ژئوفیزیک آمریکا، این زلزله که ساعت ۸:۲۴ به وقت محلی (۲۳:۰۴ به وقت گرینویچ سه‌شنبه) در سواحل پتروپاولوفسک در شبه‌جزیره کامچاتکا در روسیه رخ داد، جزو ده زلزله قوی ثبت‌شده تاکنون است.
قدرتمندترین سونامی جهان
سونامی اقیانوس هند در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۴ که با نام «سونامی روز باکسینگ» نیز شناخته می‌شود، قوی‌ترین و مخرب‌ترین سونامی ثبت‌شده در تاریخ بود.
این فاجعه با زلزله‌ای قدرتمند به بزرگی ۹.۳ ریشتر آغاز شد که اقیانوس هند را در نزدیکی ساحل جزیره سوماترای اندونزی لرزاند.
امواج سونامی در برخی مناطق به ارتفاع شگفت‌انگیز ۳۰ متر رسید و سواحل ۱۴ کشور حاشیه اقیانوس هند، از جمله اندونزی، سریلانکا، هند، تایلند و مالزی را درنوردید.
اندونزی بیشترین آسیب را دید و بیشترین تعداد تلفات را ثبت کرد. دوره لرزه‌ای این زلزله، بین ۸ تا ۱۰ دقیقه، طولانی‌ترین دوره ثبت‌شده تاکنون بود که به قدرت و پراکندگی گسترده سونامی کمک کرد.
کلمه سونامی به چه معناست؟
سونامی یک کلمه ژاپنی است که به یک اصطلاح جهانی برای توصیف یک پدیده طبیعی ویرانگر تبدیل شده است. این کلمه از دو بخش تشکیل شده است: "tsu" (津) به معنی "بندر" یا "خلیج" و "nami" (波) به معنی "موج". بنابراین، معنی تحت اللفظی "سونامی" "موج بندر" یا "موج خلیج" است.
این نام از این واقعیت گرفته شده است که ماهیگیران ژاپنی که بیشتر وقت خود را در دریا می‌گذراندند، متوجه این امواج عظیم در اقیانوس آزاد نمی‌شدند. در دریا، امواج سونامی بسیار طولانی اما بسیار کم ارتفاع هستند و تقریباً نامحسوس هستند.
با این حال، وقتی این امواج به آب‌های کم‌عمق نزدیک سواحل و بنادر می‌رسند، کند می‌شوند و به طور چشمگیری ارتفاعشان افزایش می‌یابد و به دیوارهای عظیم آب تبدیل می‌شوند که همه چیز را در مسیر خود نابود می‌کنند. ماهیگیران به بنادر خود برمی‌گشتند و آن‌ها را کاملاً نابود شده می‌یافتند، بدون اینکه هیچ چیز غیرعادی در دریا احساس کنند. از این رو نام «موج بندر» را به خود گرفته است.
از نظر علمی، سونامی مجموعه‌ای از امواج عظیم اقیانوسی است که در اثر جابجایی مقدار زیادی آب ایجاد می‌شود و اغلب به دلیل زلزله زیر آب، فوران آتشفشانی، رانش زمین بزرگ زیر آب یا حتی سقوط شهاب سنگ در اقیانوس رخ می‌دهد.
امواج سونامی با امواج معمولی تولید شده توسط باد متفاوت هستند، زیرا انرژی فوق‌العاده‌ای را حمل می‌کنند و با سرعت بسیار بالایی در اقیانوس حرکت می‌کنند و به سرعت یک هواپیمای جت در آب‌های عمیق می‌رسند.
با نزدیک شدن امواج سونامی به ساحل، سرعت آن‌ها کاهش می‌یابد اما ارتفاع فوق‌العاده‌ای پیدا می‌کنند که منجر به سیل ویرانگر و قدرت تخریب بسیار زیاد می‌شود. درک منشأ و معنی این کلمه ژاپنی به ما کمک می‌کند تا ماهیت این پدیده فاجعه‌بار را که تهدیدی قابل توجه برای مناطق ساحلی در سراسر جهان است، درک کنیم.
