چرا قطارها کمربند ایمنی ندارند؟
سوالی که بسیاری از مسافران قطار با آن مواجه‌اند این است که چرا در قطارها خبری از کمربند ایمنی نیست، در حالی که در خودروها، هواپیماها و اتوبوس‌ها این امر به یک الزام تبدیل شده، در سفرهای ریلی وضعیت کاملاً متفاوت است.
دلایل مختلفی برای نبود کمربند ایمنی در قطارها وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت.
هزینه بالا و ایمنی پایین حوادث ریلی
اولین دلیل برای عدم نصب کمربند ایمنی در قطارها، هزینه‌های بالای نصب و نگهداری این سیستم است. بر اساس گزارش شورای ایمنی راه‌آهن، حوادث ریلی به طور کلی نادر هستند. به طور مثال، پژوهش کمیسیون اروپا در سال ۲۰۱۹ نشان داد که خطر مرگ برای یک مسافر قطار در اتحادیه اروپا تنها ۰.۰۹ مرگ به ازای هر میلیارد کیلومتر سفر با قطار است. این رقم تقریباً یک‌سوم خطر مرگ برای مسافران اتوبوس و حدود ۲۸ برابر کمتر از خطرات موجود برای سرنشینان خودروها است.
چرا کمربند ایمنی در قطارها خطرناک است؟
شرایط سفر با قطار بسیار متفاوت از سایر وسایل نقلیه است. در قطار، برخی مسافران نشسته‌اند، برخی ایستاده‌اند و عده‌ای دیگر در حال حرکت بین واگن‌ها هستند. در این شرایط، بستن کمربند ایمنی ممکن است نه تنها مفید نباشد بلکه خطرآفرین نیز باشد. در واقع، مسافرانی که کمربند بسته‌اند و مسافرانی که نبسته‌اند در معرض خطرات متفاوتی از هم قرار می‌گیرند.
در این راستا، گزارشی از ایمنی مسافران قطار نشان می‌دهد که در صورت بستن کمربند توسط برخی مسافران و باز بودن آن برای سایرین، در صورت وقوع حادثه، این موضوع می‌تواند باعث برخورد مسافران با صندلی‌های جلویی شود و شدت آسیب‌ها را افزایش دهد.
آزمایش‌های استفاده از کمربند ایمنی در قطارها
برخی از شرکت‌های ریلی به منظور بررسی امکان نصب کمربند ایمنی در قطارها، اقدام به آزمایش‌هایی کردند. به گزارش هیئت استانداردها و ایمنی راه‌آهن (RSSB)، نتایج این آزمایش‌ها ضد و نقیض بوده است. در حالی که استفاده از کمربندهای سه‌نقطه‌ای در برخی شرایط باعث کاهش آسیب‌ها برای مسافران شد، برای کسانی که از کمربند استفاده نکرده بودند، شدت آسیب‌ها به طور قابل توجهی افزایش پیدا کرد. این امر به ویژه برای مسافران کوتاه‌قامت و نوجوانان بارز بود.
استفاده از کمربند ایمنی اجباری: واقعیت‌ها و چالش‌ها
در صورتی که همه مسافران قطار از کمربند ایمنی استفاده کنند، میزان ایمنی قطار ممکن است به طور چشمگیری افزایش یابد. اما در عمل، این امر بعید است. بسیاری از مسافران ترجیح می‌دهند هنگام سفر با قطار آزادانه حرکت کنند و کارکنان قطار نیز تمایلی به اجبار مسافران به بستن کمربند ایمنی ندارند. به گفته استیون آر. دیت‌مایر، مدیر سابق پژوهش اداره فدرال راه‌آهن آمریکا، در هیچ جای دنیا استفاده از کمربند ایمنی در قطارها الزامی نیست چرا که مسافران خواهان آزادی حرکت هستند.
عدم نصب کمربند ایمنی در قطارها نتیجه یک تحلیل دقیق و مهندسی هوشمندانه است. طراحی قطارها به گونه‌ای است که ایمنی مسافران را با کمترین نیاز به محدودیت‌های فیزیکی مثل کمربند ایمنی تضمین می‌کند. چیدمان صندلی‌ها، استحکام واگن‌ها و ساختار بدنه قطار از جمله عواملی هستند که در هنگام وقوع حادثه، از انتقال انرژی و پرتاب مسافران به اطراف جلوگیری می‌کنند. در نتیجه، نبود کمربند ایمنی در قطارها نه تنها یک تصمیم غیرمسئولانه نیست، بلکه بر اساس مطالعات ایمنی و طراحی‌های مهندسی صورت گرفته، انتخابی منطقی و مدبرانه است.
