آیا ترامپ برای دوره سوم ریاستجمهوری قانون اساسی را اصلاح میکند؟
درحالیکه گرد و غبار نبرد انتخاباتی در آمریکا هنوز فروکش نکرده، دونالد ترامپ فرصت را برای دامن زدن به جنجال از دست نداد، و بلافاصله پس از انتخاب مجددش، بار دیگر با موضوع تغییر قانون اساسی کشور و ریاستجمهوری مادامالعمر شوخی کرد.
چیزی که ترامپ را تشویق میکند تا جدی بودن پیشنهاد خود را تصدیق کند، این است که در دوره دوم ریاست جمهوری خود (۲۰۱۶ - ۲۰۲۰) تحسین خود را از تجربه چین ابراز کرد، که به رهبر شی جین پینگ این امکان را میدهد که پس از لغو محدودیت دو دوره ریاستجمهوری «رئیس جمهور مادامالعمر» شود.
ترامپ امروز چهارشنبه در سخنرانی خود در جمع اعضای حزب جمهوریخواه در واشنگتن بار دیگر به فرضیه نامزدی خود برای ریاستجمهوری اشاره کرد.
این در حالیست که قانون اساسی ایالات متحده اقدام مشابه را ممنوع کرده است.
ترامپ در مقابل جمعیتی که به خنده منفجر شده بودند گفت: فکر میکنم کاندید نمیشوم مگر اینکه شما فکر کنید من خوب هستم، پس باید به چیز دیگری فکر کنم.
در متمم بیست و دوم قانون اساسی ایالات متحده به صراحت تصریح میکند که رؤسای جمهور نمیتوانند بیش از دو دوره قدرت را در دست بگیرند.
در متن اصلاحیه ۲۲ آمده است: «هیچ شخصی نمیتواند بیش از دو بار به سمت ریاستجمهوری انتخاب شود.»
این اصلاحیه قانون اساسی توسط آمریکا در سال ۱۹۵۱ در پاسخ به درخواست احزاب دموکرات و جمهوریخواه برای محدود کردن دوره ریاستجمهوری به تصویب رسید.
تصدی ریاست جمهوری برای دو دوره سنتی است که توسط اولین رئیسجمهور آمریکا، جورج واشنگتن ایجاد شد، سپس رئیسجمهور فرانکلین روزولت تنها رئیسجمهوری بود که برای دورههای اضافی این سمت را برعهده گرفت. او قبل از مرگ برای ۴ دوره ریاستجمهوری انتخاب شد، و سال ۱۹۴۵ آخرین دوره او بود.
اما برای ترامپ، آیا او میتواند قانون اساسی را برای تضمین عبور از دوره سوم اصلاح کند؟
از نظر رویهای، اگر او متمم بیست و دوم قانون اساسی را لغو کند، ممکن است بتواند برای سومین دوره نامزد شود، اما مشکل واقعی در شانس برداشتن گامی مشابه است.
در عمل، با توجه به آستانه بالای مورد نیاز برای تصویب اصلاحات قانون اساسی و همچنین لغو آنها، این کار دشوار به نظر میرسد.
همچنین به گفته کارشناسان قانون اساسی، هیچ خلأ قانونی یا راههای دیگری برای دور زدن این اصلاحیه وجود ندارد.
بنابراین، گزینههای ترامپ، در صورتی که به دنبال فعالکردن نامزدی خود برای دوره سوم باشد، به حمایت دو سوم اکثریت در هر دو مجلس نمایندگان (۲۹۰ از ۴۳۵) و سنا (۶۷ از ۱۰۰) نیاز دارد.
نه تنها این، بلکه برای این لغو نیاز به تایید ۷۵ درصد از ایالتهای آمریکا یعنی ۳۸ ایالت از مجموع ۵۰ ایالت دارد.
راه دیگری برای لغو متمم قانون اساسی وجود دارد، اما سختی آن کمتر از اولی نیست و شامل برگزاری کنوانسیون قانون اساسی است که به نوبه خود مستلزم کسب موافقت دو سوم ایالتهای آمریکا، یعنی ۳۴ ایالت از ۵۰ ایالت است.
بعداً، هر اصلاحیهای که در کنفرانس پیشنهاد شود نیاز به تأیید ۷۵ درصد ایالتها (۳۸ از ۵۰) دارد که این نیز مرحله بسیار دشواری است.
پیچیدگیهای رویهای حقوقی ممکن است راه ترامپ را به سمت سومین دوره ریاستجمهوری باز نکند، حتی اگر غافلگیریهای رئیسجمهور منتخب بر اساس تجربه اولین دوره ریاستجمهوری او برای همه سناریوها باز باشد.