امارات متحده عربی و ایالات متحده: همکاری استراتژیک در مواجهه با چالش‌ها
اجلاس آتی امارات و آمریکا در ابوظبی، در صدر دستور کار قرار خواهد داشت و بحث‌هایی در مورد چالش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی و راه‌های مقابله با آن‌ها، کمک به حمایت از امنیت، ثبات و گسترش صلح در منطقه و جهان، مطرح خواهد شد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از ۱۳ تا ۱۶ می سفر خود به عربستان سعودی، امارات متحده عربی و قطر را آغاز کرده است. این اولین سفر خارجی مهم ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری‌اش که از ۲۰ ژانویه آغاز شد و اولین سفر او به امارات متحده عربی خواهد بود.
در این سفر، شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، و رئیس جمهور ترامپ نشستی را برای بررسی دوستی تاریخی بین دو کشور و راه‌های تقویت همکاری و مشارکت استراتژیک آن‌ها در همه زمینه‌ها برگزار خواهند کرد. آن‌ها همچنین در مورد طیف وسیعی از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی و تحولات مورد علاقه متقابل تبادل نظر خواهند کرد.
این دومین دیدار بین دو رهبر در کمتر از دو ماه گذشته است که پس از مکالمه تلفنی در ۲۵ مارس انجام شد. در طول مذاکرات، دو رهبر در مورد روابط استراتژیک بین دو کشور و تلاش‌ها برای تقویت آن‌ها در همه بخش‌ها برای خدمت به منافع مشترکشان، در چارچوب مشارکت گسترده‌ای که آن‌ها را متحد می‌کند، گفتگو کردند.
دو طرف همچنین تعدادی از مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی مورد علاقه مشترک، به ویژه تحولات خاورمیانه و تلاش‌ها برای دستیابی به آتش‌بس در نوار غزه و حفظ ثبات منطقه‌ای را بررسی کردند.
شیخ محمد بن زاید آل نهیان بر تعهد امارات متحده عربی برای ادامه تقویت همکاری خود با ایالات متحده برای خدمت به اهداف توسعه مشترک دو کشور و حمایت از صلح و رفاه در منطقه و جهان تأکید کرد. این امر ناشی از رویکرد تزلزل‌ناپذیر امارات متحده عربی در حمایت از همکاری و توسعه در سطوح منطقه‌ای و جهانی است.
این دیدار در برهه‌ای حساس برای منطقه و جهان انجام می‌شود، چرا که هر دو کشور به طور فزاینده‌ای درگیر تلاش‌ها برای حل تعدادی از بحران‌های رو به افزایش، به ویژه بحران اوکراین، مسئله فلسطین، بحران سودان و افزایش امنیت ناوبری بین‌المللی هستند.
انتظار می‌رود مسائل بین‌المللی جاری، علاوه بر جنگ علیه تروریسم، در صدر دستور کار این سفر قرار گیرد.
در طول دوره گذشته، دیپلماسی امارات نقش محوری در مهار موارد متعدد تنش، بحران و اختلافات در منطقه و فراتر از آن ایفا کرده و پیوسته و خستگی‌ناپذیر در پی تقویت برنامه‌های کمک‌های بشردوستانه و امدادی خود بوده است.
بحران اوکراین
سفر ترامپ به امارات متحده عربی حدود یک هفته پس از موفقیت میانجیگری جدید امارات برای تبادل زندانیان بین کی‌یف و مسکو در ۶ می انجام می‌شود. این تبادل شامل ۴۱۰ زندانی بود که به طور مساوی بین دو طرف تقسیم شدند. این امر امارات متحده عربی را قادر ساخته است تا از ابتدای سال ۲۰۲۴، تبادل ۴۱۳۲ زندانی را از طریق ۱۵ میانجیگری اماراتی تکمیل کند. این تعداد قابل توجه، دستاورد دیپلماتیک و بشردوستانه بی‌سابقه‌ای در این بحران محسوب می‌شود.
امارات متحده عربی از طریق میانجیگری موفقیت‌آمیز خود، همچنان روزنه امیدی برای یافتن راه‌حل سیاسی و دیپلماتیک برای این بحران است که بیش از سه سال به طول انجامیده است. این تلاش‌ها با تلاش‌های دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، برای پایان دادن به بحران از طریق دستیابی به آتش‌بس و آغاز مذاکرات صلح همسو است.
موفقیت‌های پی در پی، جایگاه امارات متحده عربی را نه تنها به عنوان یک میانجی بی‌طرف، بلکه به عنوان یک صلح‌ساز تأیید می‌کند و ثابت می‌کند که دیپلماسی بشردوستانه می‌تواند از دیوارهای جنگ عبور کند.
آمریکا و روسیه؛ میانجیگری امارات
سفر ترامپ به امارات متحده عربی همچنین حدود یک ماه پس از آن صورت می‌گیرد که ابوظبی در ۱۰ آوریل میزبان تبادل زندانیان بین ایالات متحده و روسیه بود. این موفقیت قابل توجه دیگری برای امارات متحده عربی به عنوان بخشی از دیپلماسی میانجیگری آن با هدف ترویج صلح، حمایت از امنیت و ثبات جهانی و افزایش همکاری‌های بین‌المللی است.
وزارت امور خارجه امارات متحده عربی اعلام کرد که انتخاب ابوظبی برای میزبانی این تبادل که شامل یک شهروند روسی و یک شهروند آمریکایی بود، نشان‌دهنده دوستی نزدیک بین این دو کشور با امارات متحده عربی است. این شورا ابراز امیدواری کرد که این تلاش‌ها به کاهش تنش‌ها و ارتقای گفتگو و تفاهم و در نتیجه دستیابی به امنیت و ثبات در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند.
پس از موفقیت امارات در تبادل دو زندانی بین ایالات متحده و روسیه، در دسامبر ۲۰۲۲، این دومین میانجیگری امارات بین دو طرف در سه سال گذشته است.
موفقیت‌های پی در پی امارات در دیپلماسی میانجیگری، جایگاه امارات متحده عربی را تحت رهبری شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، به عنوان یک شریک کلیدی در موفقیت ابتکارات صلح در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی تثبیت می‌کند.
میانجیگری موفقیت‌آمیز امارات متحده عربی همچنین نشان‌دهنده اعتماد و قدردانی جهانی از رهبری امارات و تلاش‌ها و میانجیگری‌های آن است که مبتنی بر حفظ ارزش‌های عشق، تسامح و صلح است.
مسئله فلسطین
در مورد مسئله فلسطین، دو کشور بر لزوم پایان دادن به درگیری اسرائیل و فلسطین و دستیابی به صلح در منطقه اتفاق نظر دارند، اگرچه در دیدگاه‌های آن‌ها برای دستیابی به این اهداف تفاوت‌هایی نیز وجود دارد. بحث‌های مشترک به همگرایی دیدگاه‌ها، نزدیک‌تر شدن به دستیابی به صلح و حمایت از امنیت و ثبات کمک می‌کند.
امارات متحده عربی پیش از این موضع قاطع خود را در رد هرگونه تلاش برای آواره کردن مردم فلسطین از سرزمینشان اعلام کرده و بر لزوم پیوند روند بازسازی غزه با مسیری که به صلح جامع و پایدار مبتنی بر «راه حل دو کشور» منجر می‌شود، تأکید کرده است، زیرا این تنها راه دستیابی به ثبات در منطقه است.
سفر ترامپ به امارات در حالی صورت می‌گیرد که دولت او در تلاش است تا کشورها و سازمان‌های بشردوستانه بین‌المللی را به پذیرش سازوکار جدیدی برای توزیع کمک‌های بشردوستانه در غزه متقاعد کند.
این سازوکار که روز جمعه توسط مایک هاکبی، سفیر آمریکا در اسرائیل، اعلام شد، از حمایت دولت اسرائیل برخوردار است و گمان می‌رود یکی از مسائلی باشد که ترامپ در سفر خود به منطقه مطرح خواهد کرد.
اسرائیل مارس گذشته ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه را متوقف کرد و در غیاب هرگونه جایگزین احتمالی از سوی اسرائیل، دولت ترامپ معتقد است که در حال حاضر، این بهترین گزینه است.
این در حالی است که امارات متحده عربی به تلاش‌های بشردوستانه پیشگامانه خود، از جمله عملیات شوالیه شجاع ۳، که به دستور شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، برای حمایت از مردم فلسطین در غزه انجام می‌شود، ادامه می‌دهد. این ابتکار بخشی از ابتکارات متعدد بشردوستانه و دیپلماتیک برای حمایت از نوار غزه است.
این عملیات تقریباً ۱۹ ماه است که ادامه دارد و در میان قدردانی و سپاسگزاری مردم سراسر جهان، به ویژه مردم غزه، از امارات متحده عربی، رهبری و نیروهای مسلح آن، ادامه دارد.
هند و پاکستان
سفر ترامپ همچنین چند روز پس از آن صورت می‌گیرد که هند و پاکستان پس از چهار روز حملات موشکی شدید که تا عمق خاک هر دو کشور رسید، با میانجیگری ایالات متحده بر سر آتش‌بس توافق کردند.
امارات متحده عربی از این تلاش‌ها استقبال کرد و از طریق دیپلماسی فعال خود از آن‌ها حمایت کرد. شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، از اعلام آتش‌بس بین هند و پاکستان استقبال کرد و ابراز امیدواری کرد که این اقدام به تقویت امنیت و ثبات در منطقه جنوب آسیا کمک کند.
او از تلاش‌های دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، در این زمینه قدردانی کرد و تلاش‌های دو کشور برای دستیابی به این توافق را ستود. او بر اعتماد خود به تعهد و خرد دو کشور برای آتش‌بس دائمی که به نفع هر دو کشور و منطقه خواهد بود، تأکید کرد.
شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان در حمایت از تلاش‌های ایالات متحده، در تاریخ ۱۰ می دو تماس تلفنی با دکتر سوبرامانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، و محمد اسحاق دار، معاون نخست وزیر و وزیر امور خارجه پاکستان، برقرار کرد. هر دو رهبر از خرد هر دو طرف در اجرای آتش‌بس که به نفع هر دو کشور، مردم آن‌ها و منطقه جنوب آسیا است، تقدیر کردند.
او ابراز امیدواری کرد که این گام به افزایش امنیت و ثبات در منطقه کمک کند و بر روابط تاریخی قوی بین امارات متحده عربی و هند و پاکستان تأکید کرد.
او تأکید کرد که امارات متحده عربی که روابط قوی و تاریخی با هر دو کشور دارد، از تلاش‌های آن‌ها برای ارتقای صلح و توسعه حمایت می‌کند و بر اهمیت گفتگو به عنوان تنها راه حل اختلافات و درگیری‌ها و تقویت روابط بین دو کشور دوست تأکید دارد.
بحران سودان
در مورد بحران سودان، امارات متحده عربی و ایالات متحده توافق دارند که هیچ راه حل نظامی برای درگیری در سودان وجود ندارد. آن‌ها بر لزوم اتخاذ اقدامات فوری و مشخص برای دستیابی به توقف دائمی خصومت‌ها، بازگشت به روند سیاسی، گذار به حکومت غیرنظامی و تضمین دسترسی به کمک‌های بشردوستانه توافق دارند.
امارات متحده عربی و ایالات متحده پیش از این از طریق «پلتفرم متحدان برای ارتقای نجات جان انسان‌ها و صلح در سودان» که در ماه آگوست گذشته تأسیس شد و شامل امارات متحده عربی، عربستان سعودی، ایالات متحده، مصر، سوئیس، اتحادیه آفریقا و سازمان ملل متحد می‌شود، نقش برجسته‌ای در حل بحران ایفا کرده‌اند.
قدردانی از نقش اماراتی‌ها
ایالات متحده همواره روی نقش فعال و سازنده امارات متحده عربی در مسائل مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی حساب می‌کند و مشتاق است به دیدگاه‌ها و ارزیابی‌های آن در مورد این مسائل و چگونگی رسیدگی به آن‌ها گوش فرا دهد.
در مقابل، امارات متحده عربی، ایالات متحده را به عنوان یک متحد استراتژیک و بازیگر کلیدی در دستیابی به امنیت و ثبات در منطقه می‌بیند.
دو طرف برای تقویت امنیت منطقه‌ای، دستیابی به رفاه اقتصادی و مقابله با چالش‌های مبرم در سراسر جهان تلاش می‌کنند.
مبارزه با تروریسم
از جمله چالش‌هایی که دو کشور برای مقابله با آن همکاری می‌کنند، مبارزه با تروریسم است. دو کشور در این زمینه هماهنگی قابل توجهی داشته‌اند و امارات متحده عربی از زمان مشارکت در ائتلاف بین‌المللی به رهبری آمریکا علیه سازمان تروریستی داعش در سال ۲۰۱۴، به تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای مبارزه با افراط‌گرایی و تروریسم پیوسته است.
مرکز صواب نیز در سال ۲۰۱۵ تأسیس شد؛ این یک ابتکار تعاملی با همکاری ایالات متحده برای مقابله با فراخوان‌های آنلاین گروه‌های افراطی و ترویج جایگزین‌های مثبت برای افراط‌گرایی، به عنوان بخشی از تقویت تلاش‌های جهانی برای مبارزه با داعش است.
همچنین، در رابطه با همکاری مشترک برای مبارزه با تأمین مالی تروریسم، مؤسسات بانکی و خدمات مالی در امارات متحده عربی و ایالات متحده، رابطه نزدیک و همکاری مداومی را برای تقویت تلاش‌های مشترک در این زمینه حفظ می‌کنند.
امارات متحده عربی مستقیماً با ایالات متحده برای مبارزه با پولشویی، تأمین مالی تروریسم، سلاح‌های کشتار جمعی و سایر فعالیت‌های غیرقانونی همکاری می‌کند.
با توجه به قدردانی روزافزون ایالات متحده از نقش امارات در مبارزه با تروریسم و اشتیاق آن برای تقویت همکاری با امارات در این زمینه، انتظار می‌رود همکاری در این زمینه پس از سفر رئیس جمهور آمریکا، ترامپ، به امارات شاهد یک تغییر کیفی باشد.
این امر در بیش از یک مورد مشهود بود، به ویژه بیانیه مشترکی که در پایان سفر رئیس امارات متحده عربی به واشنگتن در سپتامبر گذشته صادر شد و در آن از همکاری قوی امنیتی و دفاعی با امارات متحده عربی تمجید شد.
در این بیانیه، میراث غنی همکاری مشترک بین دو کشور در زمان صلح و جنگ، از جمله حمایت امارات متحده عربی از مأموریت‌های ضد تروریسم ایالات متحده از زمان حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در نیویورک، پنسیلوانیا و واشنگتن، برای جلوگیری از تهدیدات، کاهش درگیری‌ها و تنش‌های جهانی، بررسی شد.
در این بیانیه به طور خاص به همکاری مشترک بین ایالات متحده و امارات متحده عربی در ائتلاف جهانی علیه داعش و در درگیری‌های قبلی در سومالی، بالکان، عراق، افغانستان و لیبی اشاره شده است.
دو کشور بر اهمیت تقویت تلاش‌ها برای مبارزه با تهدیدات منطقه‌ای، توسعه ابتکارات ضد تروریسم، افزایش امنیت دریایی و تلاش‌های ضد دزدی دریایی، افزایش همکاری‌های امنیتی و رهگیری محموله‌های غیرقانونی سلاح و فناوری تأکید کردند.
در این بیانیه به اهمیت توافق‌نامه همکاری نظامی سال ۲۰۱۷ اشاره شده است، که گامی مهم برای هر دو کشور محسوب می‌شود و همکاری حیاتی و بلندمدت آن‌ها را در شکست گروه‌های تروریستی مانند داعش و القاعده، تضمین ثبات منطقه‌ای و مبارزه با تهدیدات علیه منافع مشترکشان، از جمله تأمین مالی تروریسم، برجسته می‌کند.
او بر اهمیت گفتگوی نظامی مشترک سالانه به عنوان مهمترین مجمع دوجانبه برای تقویت مشارکت نظامی بین ایالات متحده و امارات متحده عربی، از جمله بررسی منافع امنیتی مشترک و بحث در مورد اهداف استراتژیک برای روابط و چالش‌های منطقه، مانند امنیت دریایی، مبارزه با دزدی دریایی، همکاری ضد تروریسم و افزایش آگاهی از مناطق خاورمیانه، اقیانوس هند و شرق آفریقا، تأکید کرد.
واشنگتن با اذعان به اهمیت تعمیق مشارکت امنیتی و همکاری در فناوری پیشرفته بین ایالات متحده و امارات متحده عربی و منافع مشترک آن‌ها در پیشگیری و کاهش تنش در مناقشات، در همان سفر، امارات متحده عربی را به عنوان شریک دفاعی اصلی ایالات متحده اعلام کرد و تنها در کنار هند، همکاری‌های دفاعی و امنیتی را در خاورمیانه، شرق آفریقا و اقیانوس هند تقویت کرد.
این انتصاب منحصر به فرد به عنوان یک شریک دفاعی اصلی، منجر به همکاری دوجانبه بی‌سابقه‌ای از طریق آموزش‌های مشترک، رزمایش‌ها و همکاری‌های نظامی بین نیروهای مسلح ایالات متحده، امارات متحده عربی و هند و همچنین سایر شرکای نظامی مشترک، برای تقویت ثبات منطقه‌ای خواهد شد.
این امر قدردانی عمیق آمریکا از نقش مسئولانه امارات متحده عربی در چارچوب عربی و منطقه‌ای، مشارکت فعال آن در حل بحران‌های منطقه‌ای و مواضع متعادل آن در مورد مسائل مربوط به صلح و امنیت بین‌المللی را تأیید می‌کند.
انتظار می‌رود مذاکرات بین شیخ محمد بن زاید آل نهیان، رئیس امارات متحده عربی، و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، به افزایش همکاری در این زمینه کمک کند و در نتیجه به تحکیم امنیت و ثبات در هر دو کشور و جهان منجر شود.
