هشدارها نسبت به تنش آبی شدید در بیش از ۲۵۰ شهر ایران؛ «اعتراضات افزایش مییابد»
سال آبی جديد در حالی آغاز شد که هم اكنون بیش از ۲۵۰ شهر و ۸۵۰۰ روستا در ایران با تنش آبی شديدی دست و پنجه نرم میکنند.
به گزارش روزنامه همشهری، سال آبی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ يكي از كمبارشترين سالهای آبی ۴۰ سال اخیر بود كه طی آن سايه ســنگين خشكسالی با شدت زياد تقريباً بر تمام این کشور سايه انداخت.
این گزارش افزود: در سال آبی جدید که از روز پنجشنبه، اول مهر ماه، آغاز شد ۲۵۹ شهر و ۸ هزار و ۵۶۲ روستا با تنش آبی شدید روبرو هستند.
با این حال، گزارش اخیر مرکز پژوهشهای مجلس ایران نشان میدهد در تابستان سال جاری ۲۸۲ شهر و روستا دچار تنش آبی شدند.
بر اساس این گزارش تنشها در همه حوضههای آبریز اصلی ایران رخ میدهد. در حوضه آبریز مرکزی ۱۰۴ شهر دچار تنش آبی شده که از این میان حدود ۳۸ درصد شهرها وضعیت قرمز را تجربه خواهند کرد.
احمد وظيفه، رئيس مركز ملی خشکسالی و مديريت بحران ســازمان هواشناسی ایران، با اشاره به احتمال ۶۰ درصدی وجود سال کمبارش وخشکسالی در سال آبی جدید گفت: «براساس مدلهاي عددي به احتمال ۶۰ تا ۷۰ درصد در پاييز تا نيمه زمستان، بارشها کم و زير نرمال كشوری را خواهد بود.»
وی افزود: « به احتمال ۳۰ تا ۴۰ درصد ممکن است سال نرمالی را تجربه كنيم، اما احتمال ترسالی بسيار ضعيف و نزديک به صفر است.»
تنش آبی شاید منجر به افزایش اعتراضات
بر اساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس ایران، ارزیابی وضعیت سالجاری نشان میدهد که در تابستان ۱۴۰۰، شهرهای متعددی (۲۸۲ شهر) دچار تنش آبی شدند. از آنجا که این بخش از کشور شامل مناطق وسیعی است، اعداد مذکور بسیار چشمگیر هستند. وضعیت در حوضه آبریز خلیج و دریای عمان نیز بحرانی است و در این نواحی به تعداد ۹۳ شهر دچار تنش آبی خواهند شد. از آنجا که این بخش عمدتا شامل استانهای ساحلی جنوبی است، اهمیت شیرینسازی آب دریا از این منظر بسیار پررنگ میشود.
این گزارش افزود: در مناطق گرمسیر جنوبی به دلیل استفاده از آب برای خنکسازی و تعدیل هوا، علاوه بر مصرف شرب، ایجاد تنشهای مذکور میتواند شرایط زندگی را بسیار طاقتفرسا کرده و از طرف دیگر فشار بر شبکه انرژی برق را مضاعف کند.
به گفته این گزارش، از عمده پیامدهای احتمالی مرتبط با آب شرب در حال حاضر در کشور نیز میتوان به موارد زیر اشاره کرد: «بروز تنشهای اجتماعی مرتبط با کمبود آب، در سراسر کشور بهویژه در فصل تابستان»، «بروز مشکلات ناشی از منابع آب حوضههای خارج از کشور از جمله هیرمند و هریرود»، «بروز تنشهای اجتماعی مرتبط با رقابت در مصرف آب بین بخشهای کشاورزی و شرب بهویژه در انتقال آب میان حوضه ای»، «بروز تنش در اجرای پروژههای تامین آب در استانها از جمله ممانعت از حفر و تجهیز چاهها توسط کشاورزان و ذینفعان در بسیاری از نقاط کشور»، «تغییر در الگوی اسکان جمعیت و اقتصاد منطقهای مانند تخلیه روستاها و مهاجرت به شهرها، رها شدن اراضی کشاورزی و تبدیل جمعیت مهاجر به مصرفکننده و حاشیه نشین، تخلیه مناطق دوردست و مرزی و افزایش ظرفیتهای تهدید»، «بروز تنش اجتماعی ناشی از کمبود آب به دلیل برداشتهای غیرمجاز از سامانههای انتقال آب میان حوضهای.»
این گزارش با تاکید بر اینکه در پی تنش آبی سطح اعتراضات گسترش مییابند، افزود که در نتیجه کمبود و تنشهای آب آشامیدنی در سال۹۷ « نارضایتیها در برخی از شهرهای کشور مانند آبادان، خرمشهر، برازجان، کازرون، بوشهر، برخی از شهرهای استان اصفهان رخ داد و چالشهایی را برای مسئولان» حکومت ایجاد کرد.