وقتی روزه می‌گیریم چه اتفاقی برای بدن می‌افتد؟
طبق بسیاری از مطالعات که جدیدترین آنها مطالعه‌ای بود که در اول مارس در مجله "Nature Metabolism" منتشر شد، روزه‌داری فواید بسیار زیادی برای بدن دارد تا جایی که بسیاری از مردم، حتی غیرمسلمانان، آن را به عنوان یک عمل منظم بهداشتی پذیرفته‌اند.
تغییرات به تدریج در طول مدت روزه داری اتفاق می‌افتد. چند ساعت پس از مصرف آخرین وعده غذایی (سحری)، بدن وارد فاز روزه می‌شود. این دقیقا زمانی است که بدن در حال جذب مواد غذایی است. در حالت عادی گلوکز حاصل از مصرف مواد غذایی، در کبد و عضلات ذخیره می‌شود و منبع اصلی انرژی بدن است. اما در طول مدت روزه این گلوکز آزاد شده تا انرژی مورد نیاز بدن انسان روزه دار را تامین کند. اما پس از اتمام این ذخیره انرژی در طول روزه، ذخیره بعدی که مصرف می‌شود چربی است. بنابراین یکی از فاکتورهایی که در لاغری با رژیم غذایی ماه رمضان مهم است، این است که به دلیل روزه فعالیت‌های بدن کاهش نیابد تا بدن وارد فاز چربی سوزی شود.
محمد شوکت، محقق علوم تغذیه در دانشگاه اسیوط (جنوب مصر)، به العین نیوز گفت: «وقتی ما مقادیر کمتری غذا می‌خوریم، فشار روی اندام‌های گوارشی ما برای هضم غذا کاهش می‌یابد و به همین دلیل است که روزه یک تمرین شفابخش مهم برای بدن است چراکه به بدن ما استراحت لازم را می‌دهد، زیرا آنزیم‌هایی که معمولاً مسئول تجزیه و هضم غذا هستند برای انجام عملکردهای درمانی و شفابخش به جای عملکرد اصلی خود در بدن آزاد می‌شوند.
وی می افزاید: روزه‌داری به بدن این توانایی را می‌دهد که خود را سازماندهی کند و به همین دلیل بدن ما وارد مرحله بهبودی می‌شود و در نتیجه برای حفظ انرژی خود تلاش می‌کند.
از کاهش قند تا افزایش طول عمر؛ روزه‌داری برای سلامتی بدن چه فوایدی دارد؟ (+اینفوگرافیک)
شوکت خاطرنشان کرد که این فواید مهم روزه‌داری از طریق فرآیندهای بیولوژیکی که در ساعات روزه‌داری اتفاق می‌افتد به دست می‌آید که در وبلاگ ویژه‌ای در دانشگاه منچستر بریتانیا به آن اشاره شده است و به شرح زیر است:
- روزه‌داری از ۰ تا ۴ ساعت:
در این مدت، بدن شما از انرژی آخرین وعده غذایی برای رشد سلول‌ها و بافت‌ها و همچنین برای تامین انرژی برای فعالیت فعلی شما استفاده می‌کند و پانکراس شما انسولین تولید می‌کند که به بدن شما اجازه می‌دهد تا از گلوکز برای تولید انرژی استفاده کند.
- روزه‌داری از ۴ تا ۱۶ ساعت:
این مرحله فروپاشی است. تمام مواد مغذی اضافی از آخرین وعده غذایی شما برای انرژی استفاده می‌شود. زمانی که این انرژی تمام شود بدن برای تامین انرژی به چربی‌های ذخیره شده روی می‌آورد. بدن برای تامین انرژی، چربی ترشح می‌کند و آن را می‌سوزاند و این فرآیند باعث ایجاد مولکول های غنی از انرژی به نام اجسام کتونی می‌شود و این‌ها به بدن ما کمک می‌کنند تا انرژی مورد نیاز خود را تامین کند.
در این شرایط فرآیندی به نام اتوفاژی آغاز می‌شود؛ به این معنی که مواد سلولی مرده یا آسیب‌دیده در سلول‌های شما پاک می‌شوند و این مواد آسیب‌دیده، اگر تمیز نشوند، می‌توانند باعث پیری، بیماری یا حتی سرطان شوند.
در این فرآیند بدن سلول‌های قدیمی را پاک می کند تا راه را برای ورود سلول‌های جدید باز نماید.
-روزه‌داری بیش از ۱۶ ساعت:
پس از ۱۶ ساعت، همه چیز در بدن شتاب می‌گیرد و گلیکوژن در کبد و ماهیچه‌ها و همچنین گلوکز در سلول‌ها به سرعت شروع به کاهش می‌کند، بنابراین بدن برای تامین انرژی باید به چربی‌های ذخیره شده متوسل شود.
با وجود تغییرات عمده‌ای که در این مرحله در سراسر بدن رخ می‌دهد، متوجه آنها نمی‌شوید و می‌توانید بدون احساس خستگی زیاد راه بروید، با مردم تعامل داشته باشید و فعالیت بدنی داشته باشید.
یک ماده شیمیایی به نام AMPK در این مرحله آزاد می‌شود که سرعت اتوفاژی را در کل بدن افزایش می‌دهد.
تحقیقات نشان می‌دهد که روزه‌داری متناوب به‌اندازه یک رژیم غذایی کم‌کالری معمولی برای کاهش وزن مؤثر است.
