رونق تجارت خارجی افغانستان در نیمه نخست سال ۱۴۰۴
گزارش‌های تازه از وزارت صنعت و تجارت طالبان نشان می‌دهد که میزان تجارت خارجی افغانستان در شش‌ماهه نخست سال ۱۴۰۴ افزایش چشمگیری داشته است.
بر اساس آمار رسمی، ارزش مجموع صادرات و واردات افغانستان در این دوره نسبت به مدت مشابه سال گذشته حدود ۱۸ درصد رشد کرده است.
مسئولان حکومتی می‌گویند که این افزایش نتیجه سیاست‌های تازه در بخش گمرکات و تسهیل روند انتقال کالا بوده است. آن‌ها تاکید دارند که اصلاحات در سیستم جمع‌آوری عواید و کاهش فساد اداری، زمینه را برای شفافیت بیشتر و رونق فعالیت‌های بازرگانی فراهم کرده است.
در بخش صادرات، محصولات زراعتی همچنان بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. میوه‌های خشک، چلغوز و زعفران در صدر فهرست قرار دارند. تنها صادرات چلغوز در این مدت به ارزش بیش از ۲۸۰ میلیون دلار آمریکا برآورد شده که نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد افزایش نشان می‌دهد. به گفته کارشناسان، رشد تقاضا در بازارهای چین، هند و کشورهای حوزه خلیج عربی نقش مهمی در این جهش داشته است.
از سوی دیگر، واردات افغانستان نیز با افزایش همراه بوده و بیشتر در بخش مواد غذایی، مواد سوختی و کالاهای مصرفی متمرکز است. پاکستان، ایران، چین و کشورهای آسیای میانه همچنان بزرگ‌ترین شرکای تجاری افغانستان محسوب می‌شوند. با این حال، مقام‌های اقتصادی می‌گویند که وابستگی شدید به واردات یک چالش جدی برای توازن تجاری کشور است.
برخی از تاجران نیز نسبت به دوام این روند ابراز نگرانی کرده‌اند. آنان معتقدند که نبود سیستم بانکی پایدار و محدودیت‌های انتقال پول می‌تواند مانع بزرگ در مسیر تجارت بین‌المللی افغانستان باشد. علاوه بر این، ناامنی در برخی مسیرهای ترانزیتی و افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل همچنان مشکلاتی جدی برای فعالان اقتصادی ایجاد می‌کند.
به گفته عبدالسلام جواد اخندزاده میزان صادرات کشور در این مدت به ۷۴۸ میلیون دلار رسیده که در مقایسه با رقم ۶۸۵ میلیون دلار سال گذشته، ۹ درصد رشد داشته است. همچنین واردات افغانستان با ۲۱ درصد افزایش، به ۶ میلیارد و ۳۵ میلیون دلار رسیده که معادل یک میلیارد و ۴۲ میلیون دلار رشد را تجربه کرده است.
بر اساس اعلام این وزارتخانه، انجیر، کشمش، زردآلو، زعفران، پسته، انگور و نوشابه‌ها از جمله مهم‌ترین اقلام صادراتی افغانستان هستند. مقاصد اصلی این صادرات کشورهای پاکستان، هند، امارات، قزاقستان، ازبکستان، ترکیه، ایران، چین و عراق عنوان شده‌اند.
در حوزه واردات نیز، عمده کالاهای وارداتی شامل نفت و گاز، مواد غذایی نظیر گندم، آرد، برنج، روغن و شکر، منسوجات، ماشین‌آلات، سیمان و ادویه‌جات می‌باشد. کشورهای ایران، امارات، پاکستان، چین، ازبکستان، ترکمنستان، روسیه، قزاقستان، مالزی و هند به‌عنوان صادرکنندگان اصلی این کالاها به افغانستان معرفی شده‌اند.
کارشناسان اقتصادی پیشنهاد می‌کنند که برای حفظ و گسترش رشد تجارت، دولت باید به توسعه زیرساخت‌ها، ایجاد مناطق آزاد تجاری و گسترش راه‌های ترانزیتی منطقه‌ای توجه ویژه داشته باشد. آنان باور دارند که افغانستان با موقعیت جغرافیایی خاص خود می‌تواند به پل ارتباطی میان آسیای میانه و جنوب آسیا تبدیل شود.
