آیا آمریکا باید از این جنگنده بدون دُم چین بترسد؟
چین با انتشار تصاویر جدید از جنگنده رادارگریز J-XDS بار دیگر توجه کارشناسان نظامی جهان را جلب کرده است.
این جنگنده که به‌عنوان بخشی از برنامه نسل ششم نیروی هوایی چین معرفی می‌شود، با طراحی متفاوت و حذف کامل دم، می‌تواند مسیر رقابت‌های هوایی را تغییر دهد. تحلیلگران بر این باورند که در صورت عملیاتی شدن این هواپیما، توازن قدرت هوایی در آسیا و حتی جهان دگرگون خواهد شد.
تصاویر تازه منتشرشده نشان می‌دهد که J-XDS با طراحی بدون دُم در حال آزمایش است. چنین طراحی‌ای به کاهش سطح مقطع راداری و افزایش توان رادارگریزی کمک می‌کند، اما در عین حال، کنترل و پایداری پرواز را پیچیده‌تر می‌سازد. این نکته بیانگر آن است که چین همزمان روی فناوری‌های پیشرفته موتور و سامانه‌های کنترل پرواز کار می‌کند تا بتواند این چالش را پشت سر بگذارد.
از دیگر ویژگی‌های مهم مشاهده‌شده در این تصاویر، استفاده از موتورهای مجهز به سامانه تغییر بردار رانش است. این فناوری امکان تغییر جهت نیروی خروجی موتور را فراهم می‌کند و باعث می‌شود هواپیما حتی بدون دم بتواند در سرعت‌های پایین یا مانورهای شدید، تعادل و کنترل خود را حفظ کند. این ویژگی، J-XDS را به گزینه‌ای جدی برای نبردهای نزدیک و پرتحرک تبدیل می‌کند.
در بخش طراحی بدنه، ورودی‌های هوای ذوزنقه‌ای با فناوری DSI به‌کار گرفته شده‌اند. این فناوری نیاز به جداکننده جریان هوا را از بین می‌برد و علاوه بر کاهش وزن، موجب کاهش سطح مقطع راداری نیز می‌شود. چین پیش‌تر این فناوری را در جنگنده J-20 به کار برده بود و اکنون در J-XDS نیز آن را گسترش داده است.
در تصاویر، بالک‌هایی در نوک بال‌ها دیده می‌شود که به نظر می‌رسد برای کنترل جانبی و افزایش پایداری طراحی شده‌اند. همچنین در بخش زیر دماغه سامانه الکترواپتیکال هدف‌گیری قابل مشاهده است و برآمدگی‌هایی در اطراف بال و پشت کابین به چشم می‌خورد که احتمالاً مربوط به سامانه‌های سنسوری توزیع‌شده یا ورودی‌های کمکی هوا هستند.
در برخی تصاویر، نبود Air Data Boom روی دماغه نشان می‌دهد که این جنگنده احتمالاً مراحل آزمایشی اولیه را پشت سر گذاشته و وارد فاز پیشرفته‌تر تست‌ها شده است.
این اقدام چین در شرایطی صورت می‌گیرد که ایالات متحده با پروژه NGAD و اروپا با طرح‌های بومی خود به دنبال توسعه جنگنده‌های نسل ششم هستند. هرچند هنوز مشخص نیست تصاویر منتشرشده به یک نمونه واقعی پروازی تعلق دارد یا یک ماکت مفهومی، اما پیام سیاسی و نظامی آن روشن است؛ چین مصمم است جایگاه برجسته‌ای در رقابت جهانی جنگنده‌های نسل ششم به دست آورد.
