این آنتیبیوتیک جدید میتواند باکتریهای مقاوم را از بین ببرد
پژوهشگران بریتانیایی موفق به شناسایی نوعی آنتیبیوتیک جدید شدهاند که توانایی آن در از بین بردن باکتریهای مقاوم به دارو بسیار بیشتر از داروهای موجود است.
این کشف به گفته دانشمندان میتواند نقطه عطفی در مقابله با بحران جهانی مقاومت آنتیبیوتیکی باشد که تهدیدی جدی برای سلامت انسانها در دهههای آینده محسوب میشود.
به گزارش نشریه نیچر، تیمی به سرپرستی پروفسور گرگوری چالیس از دانشگاه وارویک در انگلستان، مسیر تولید داروی متیلنومایسین A را در باکتری خاکی Streptomyces coelicolor بررسی کرد. این دارو نخستین بار در سال ۱۹۶۵ کشف شد، اما در جریان پژوهشهای اخیر ترکیب جدیدی با نام پرمتیلنومایسین C لاکتون شناسایی شد که فعالیت ضدباکتریایی آن تا ۱۰۰ برابر قویتر از متیلنومایسین A است. حتی مقادیر بسیار اندک از این ترکیب قادر به نابودی گونههای مقاوم به درمان بوده است.
پروفسور چالیس درباره این کشف گفت که انتظار نمیرفت ترکیب واسطهای از فرایند ساخت دارو، خاصیتی قویتر از محصول نهایی داشته باشد. او افزود: «بهطور معمول، تکامل باید بهترین نتیجه را در مولکول نهایی ایجاد کند، اما در این مورد مشاهده کردیم که یکی از ترکیبات میانی، قدرتی بسیار بالاتر دارد.»
آزمایشهای انجامشده نشان داد که پرمتیلنومایسین C لاکتون توانسته است باکتریهای مقاوم خطرناکی مانند استافیلوکوک اورئوس و انتروکوک فاسیوم را از بین ببرد. این دو باکتری عامل بسیاری از عفونتهای بیمارستانی و دشوار درمان هستند. جالب آنکه باکتریها در برابر این ترکیب جدید توانایی ایجاد مقاومت نشان ندادهاند، در حالی که در مورد آنتیبیوتیکهای متداول مانند وانکومایسین، مقاومت بهسرعت شکل میگیرد.
به گفته کارشناسان، مقاومت آنتیبیوتیکی یکی از بزرگترین تهدیدات پیش روی نظام سلامت جهانی است و پیشبینی میشود تا ۲۵ سال آینده موجب مرگ دستکم ۳۹ میلیون نفر در سراسر جهان شود. بنابراین کشف داروهای جدید با مکانیسمهای متفاوت میتواند از اهمیت حیاتی برخوردار باشد.
تیم تحقیقاتی در سالهای اخیر روشی مقرونبهصرفه برای تولید این ترکیب از مواد اولیه تجاری نیز توسعه داده است تا زمینه برای تولید انبوه آن فراهم شود. بااینحال، دانشمندان تأکید دارند که مطالعات بیشتری برای بررسی نحوه عملکرد دقیق این مولکول، سمیت احتمالی آن در سلولهای انسانی و اصلاح ساختار شیمیاییاش برای کاهش عوارض جانبی لازم است.
نتایج این تحقیق در ژورنال Journal of the American Chemical Society منتشر شده و امید تازهای برای تولید نسل جدیدی از آنتیبیوتیکهای مؤثر بر باکتریهای مقاوم ایجاد کرده است.