زلزله هوش مصنوعی در بازار کار آمریکا؛ ۵۵ هزار اخراج در یک سال
گزارشهای رسمی منتشرشده در سال ۲۰۲۵ نشان میدهد هوش مصنوعی به یکی از عوامل اصلی تعدیل نیرو در بازار کار ایالات متحده تبدیل شده است؛ پدیدهای که پیامدهای آن فراتر از صنعت فناوری رفته و به یک دغدغه اجتماعی و اقتصادی بدل شده است.
بر اساس این آمارها، بیش از ۵۵ هزار نفر تنها در یک سال شغل خود را مستقیماً به دلیل جایگزینی با سامانههای هوشمند از دست دادهاند.
به گزارش خبرآنلاین و با استناد به دادههای منتشرشده از سوی موسسه «چلنجر»، در حالی که سال ۲۰۲۵ به روزهای پایانی خود نزدیک میشود، واقعیتی تازه در سیلیکونولی نمایان شده است. هوش مصنوعی که تا چندی پیش بهعنوان ابزاری برای افزایش بهرهوری معرفی میشد، اکنون در بسیاری از شرکتها نقش جایگزین نیروی انسانی را ایفا میکند. طبق این گزارش، از مجموع حدود ۱.۱ میلیون مورد تعدیل نیرو در آمریکا طی سال جاری، هوش مصنوعی بهطور مستقیم در حذف نزدیک به ۵۵ هزار موقعیت شغلی نقش داشته است.
در این میان، شرکتهای بزرگ فناوری بیشترین سهم را در این موج اخراجها داشتهاند. آمازون با کنار گذاشتن ۱۴ هزار کارمند، بزرگترین تعدیل نیروی تاریخ خود را رقم زد. مدیران این شرکت اعلام کردهاند که برای حرکت سریعتر در فضای رقابتی جدید، باید ساختارهای مدیریتی سنتی کاهش یابد و سرمایهگذاری بر «موتورهای هوشمند» افزایش پیدا کند. مایکروسافت نیز با حذف ۱۵ هزار شغل، به گفته ساتیا نادلا، در حال گذار از یک «کارخانه نرمافزار» به یک «موتور هوش» است که هسته آن را الگوریتمها و مدلهای پیشرفته تشکیل میدهند.
در شرکتهایی مانند سیلزفورس و آیبیام، تأثیر هوش مصنوعی حتی مستقیمتر بوده است. در این مجموعهها، سامانههای هوشمند جایگزین بخشی از کارکنان حوزه پشتیبانی مشتریان و منابع انسانی شدهاند؛ حوزههایی که پیشتر به تعامل انسانی وابستگی بالایی داشتند.
با این حال، همه کارشناسان با روایت مدیران فناوری همنظر نیستند. برخی استادان دانشگاه آکسفورد معتقدند هوش مصنوعی در بسیاری از موارد به «قربانی» تصمیمهای مدیریتی تبدیل شده است. از نگاه آنها، شرکتها برای جبران استخدامهای بیرویه سالهای گذشته و پوشاندن خطاهای استراتژیک خود، اکنون برچسب هوش مصنوعی را بهعنوان توجیه اخراجها به کار میبرند.
تحقیقات مؤسسه امآیتی نشان میدهد هوش مصنوعی توان بالقوه انجام وظایف حدود ۱۱.۷ درصد از کل نیروی کار آمریکا را دارد. این رقم زنگ خطری جدی برای آینده بازار کار است؛ جایی که صرفهجویی حدود ۱.۲ تریلیون دلاری در دستمزدها میتواند به بهای افزایش بیکاری و تشدید نابرابری اجتماعی تمام شود. بسیاری از تحلیلگران معتقدند اگر سیاستگذاری مناسبی برای آموزش مجدد نیروی کار انجام نشود، زلزله هوش مصنوعی میتواند پیامدهایی عمیقتر از یک تحول فناورانه ساده به همراه داشته باشد.