آب و هوای خاورمیانه در عصر یخبندان چگونه بود؟
در میان گرمای شدیدی که در طول تابستان به خاورمیانه می‌آید، یک مطالعه جهانی قبلی را به یاد می‌آوریم که وضعیت آب و هوای منطقه ما را در طول عصر یخبندان نشان می‌داد.
مجله Quaternary Science Review با انتشار یک مطالعه تاریخی کشاورزی-اقلیمی نتایج شگفت‌انگیزی را در مورد آب و هوا، اقلیم و محیط کشاورزی خاورمیانه در ۲۰ هزار سال گذشته نشان داد.
این مطالعه انتقال از سرمای بسیار خشک، باران شدید و مرطوب، به گرمای متوسط را پس از پایان عصر یخبندان در آن زمان نشان داد و ثابت کرد که چگونه این تغییر اقلیم در آن سال‌ها به عنوان یک اتفاق اساسی، به مردم ساکن در این منطقه اجازه داد تا از الگوی شکار و گردآوری به الگوی کشاورزی و پایداری روی آورند و در نتیجه زیرساخت‌های شکل‌گیری اولین تمدن‌ها در خاورمیانه را ایجاد کنند.
تحقیقات علمی دقیقی از یک سایت باستان‌شناسی در منطقه دره هولا، در کرانه باختری رود اردن آغاز شد، جایی که در سال ۱۹۹۹ باستان‌شناسان محل قدیمی‌ترین کارخانه کشاورزی تاریخ را پیدا کردند، جایی که انباشته‌ای از بیش از ۶۰ نوع گیاه و رسوبات کشاورزی که قدمت هرکدام به دوره‌های زمانی انباشته شده با قدمت بیش از ۱۲ هزار سال می‌رسد یافت شد.
دانشمندان با استفاده از کربن رادیواکتیو، پس از گرفتن صدها نمونه از این رسوبات گیاهی، توانستند مدلی بسازند و چگونگی تکامل آب و هوا در این منطقه را که در وسط کشورهای خاورمیانه قرار دارد، تجسم کنند. ابزاری برای دانستن داده‌های زیادی در مورد تغییرات آب و هوایی که در این منطقه رخ داده است.
بر اساس داده‌های این مطالعه که باستان‌شناسان مؤسسه TAU، مؤسسه علمی اسرائیل «تل هی» و دانشگاه مون‌پلیه فرانسه در آن شرکت داشتند، فصل زمستان در این منطقه ۲۰ هزار سال پیش حدود پنج درجه سانتی‌گراد خنک‌تر از آن بوده است. در حالی که تابستان ده درجه خنک‌تر بود، اما سطح بارندگی مشابه امروز است.
در آن زمان که جهان شاهد «اوج آخرین عصر یخبندان» بود، منطقه خاورمیانه مانند قاره اروپا و آمریکای شمالی در تمام ماه‌های سال پوشیده از یخ نبود.
۱۲ هزار سال قبل دمای هوا در اکثر مناطق خاورمیانه کاهش یافت، به طوری که برف در تمام ماه‌های سال، مطابق با سایر نقاط جهان، با نوسانات آب و هوایی و بارش‌های شدید در طول سال، بیشتر آن‌ها را پوشانده بود.
آن مرحله که توسط «دریاس جوان» انجام می‌شود، به دلیل سرمای شدید، ساختار کشاورزی را توسعه نداد.
این اقلیم سرد و پرباران تا ۵ هزار سال پیش ادامه داشت که در آن زمان دمای هوا افزایش یافت و درختان پسته، بلوط و زیتون در اکثر مناطق خاورمیانه به ویژه در نوارهای ساحلی گسترش یافتند.
پروفسور گونن شارون، یکی از محققان ناظر این مطالعه گسترده، در مصاحبه با روزنامه Journalism Post، می‌گوید: این تنوع اقلیمی عمیقاً بر سبک زندگی اجتماعی و اقتصادی ساکنان منطقه تأثیر گذاشته است. در آغاز این تغییرات اقلیمی، مردم در گروه‌های کوچکی از شکارچیان گردآورنده که در منطقه پرسه می‌زدند، سازماندهی شدند.
