از تئوری توطئه تا شواهد علمی: آیا سفر به ماه واقعیت داشت؟
۵۶ سال پس از نخستین فرود انسان بر ماه، همچنان برخی افراد در گوشه و کنار جهان این دستاورد تاریخی را زیر سؤال می‌برند. آیا این سفر واقعی بود؟
در ۱۶ ژوئیه ۱۹۶۹، فضاپیمای آپولو ۱۱ از پایگاه فضایی کندی پرتاب شد و چهار روز بعد، در ۲۰ ژوئیه، نیل آرمسترانگ به نخستین انسانی تبدیل شد که روی سطح ماه گام نهاد.
در مأموریت آپولو ۱۱، آرمسترانگ و باز آلدرین در مجموع بیش از ۲۱ ساعت روی ماه بودند و ۲۱/۵ کیلوگرم از خاک ماه را به زمین بازگرداندند. ناسا از سال ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ شش مأموریت سرنشین‌دار به ماه فرستاد و مجموعاً ۳۸۲ کیلوگرم نمونه به زمین آورده شد. این مأموریت‌ها بخشی از پروژه عظیم آپولو بودند که بیش از ۴۰۰ هزار نفر را درگیر خود کرد.
با این حال، نظریه‌های توطئه، به‌ویژه پس از انتشار کتاب ویلیام بیل کیسینگ در سال ۱۹۷۶، مدعی‌اند که کل ماجرا ساختگی بوده است. او ادعا کرد که تصاویر فرود بر ماه در استودیوهای هالیوود با الهام از فیلم «ادیسه فضایی ۲۰۰۱» ساخته شده‌اند. یکی از دلایل او، ناپیدا بودن ستارگان در تصاویر و موج‌دار بودن پرچم آمریکا بود.
کارشناسان اما این ادعاها را با شواهد علمی رد کرده‌اند. سرعت بالای شاتر دوربین‌ها مانع ثبت نور ضعیف ستارگان می‌شود و پرچم آمریکا به کمک میله‌ای افقی نگه داشته شده بود که هنگام نصب کمی خم شد. همچنین داده‌های مأموریت‌های آپولو نشان می‌دهد که میزان تشعشع دریافتی فضانوردان از کمربند وان آلن تنها ۰/۴۶ راد بوده است؛ بسیار کمتر از سطح خطرناک.
امروزه هزاران عکس و ساعت‌ها ویدئو، اسناد مکالمات و تجهیزات باقی‌مانده روی سطح ماه در دسترس عموم قرار دارد. حتی بازتاب‌دهنده‌های لیزری نصب‌شده روی ماه هنوز هم فعال هستند. ماهواره‌هایی از چین، هند، ژاپن و خود ناسا نیز محل فرود آپولو ۱۱ را تأیید کرده‌اند.
گرچه شکست برخی مأموریت‌های جدید مانند هاکوتو-آر۱ و لونا-۲۵ تردیدهایی را برانگیخته، کارشناسان آن را به کمبود بودجه و اراده سیاسی نسبت می‌دهند. ناسا با پروژه آرتمیس تلاش دارد انسان را دوباره به ماه بازگرداند، هرچند این پروژه با چالش‌های مالی و فنی روبه‌روست. هزینه اجرای برنامه‌ای چون آپولو امروزه از مرز ۲۸۰ میلیارد دلار فراتر می‌رود.
