این گونه بزودی منقرض میشود: از نهنگ رایس چند تا باقی مانده است؟

اعماق خلیج مکزیک گونهای از نهنگها زندگی میکند که تنها چند سال از شناسایی رسمی آن میگذرد، اما اکنون در آستانه نابودی قرار گرفته است.
طبق برآورد کارشناسان، تنها حدود ۵۰ نهنگ از این گونه در طبیعت باقی مانده و عوامل انسانی و زیستمحیطی تهدیدی جدی برای بقای آن به شمار میروند.
این نهنگ که در سال ۲۰۲۱ بهطور رسمی بهعنوان گونهای جدید معرفی شد، نهنگ رایس نام دارد. بررسیهای ژنتیکی و آناتومیک نشان دادند که این گونه نه از خانواده نهنگهای براید است و نه زیرمجموعهای از آن. نمونهای که در ساحل گرفتار شده و سپس به موزه ملی تاریخ طبیعی اسمیتسونیان منتقل شد، مبنای کشف علمی این گونه قرار گرفت.
نهنگ رایس تنها نهنگ بالهای شناختهشده است که بهطور دائم در شمال شرقی خلیج مکزیک زندگی میکند. این جانور در عمق ۱۰۰ تا ۴۰۰ متری آب بهسر میبرد و اطلاعات موجود درباره رفتار آن بسیار محدود است. پژوهشها نشان دادهاند که این نهنگ روزها در اعماق آب شیرجه میزند و شبها به سطح آب میآید. صدای او کشیده و شبیه ناله است و تفاوت آشکاری با نهنگهای براید دارد.
با این حال، آینده این گونه با تهدیدهای متعددی روبهرو است. برخورد با کشتیها، گرفتار شدن در تورهای ماهیگیری، نشت نفت و همچنین تغییرات اقلیمی از مهمترین خطراتی هستند که بقای این نهنگ کمیاب را تهدید میکنند. حادثه نشت نفت Deepwater Horizon در سال ۲۰۱۰ حدود یکپنجم جمعیت این نهنگها را از میان برد و هنوز آثار آن فاجعه زیستمحیطی ادامه دارد.
کارشناسان هشدار دادهاند که اگر اقدامی فوری برای حفاظت از نهنگ رایس انجام نشود، احتمال انقراض آن در چند دهه آینده بسیار بالاست. جرمی کیسکا، زیستشناس دریایی، اعلام کرده است: «بعید میدانم این نهنگها تا ۵۰ سال آینده باقی بمانند.» به گفته او، فشارهای ناشی از فعالیتهای انسانی و تغییرات آبوهوایی روند نابودی این گونه را تسریع کرده است.
زیستشناسان معتقدند که ناپدید شدن نهنگ رایس نهتنها به معنای از دست رفتن یک گونه نادر است، بلکه پیامدهای گستردهای برای اکوسیستم دریایی خلیج مکزیک خواهد داشت. به همین دلیل، تلاشهای بینالمللی و منطقهای برای حفاظت از این نهنگ باید هرچه سریعتر در دستور کار قرار گیرد.