سه افسانه نادرست درباره موشکهای هایپرسونیک

موشکهای هایپرسونیک یکی از پیشرفتهترین دستاوردهای فناوری نظامی در قرن بیستویکم محسوب میشوند؛ سلاحهایی که میتوانند با سرعتی چند برابر صوت حرکت کنند و برای کشورهایی که آنها را در اختیار دارند، مزیت راهبردی بزرگی به همراه بیاورند.
اما آیا چیزهایی که درباره آن میگویند واقعیت دارد؟
درباره این موشکها باورهایی شکل گرفته که با واقعیت فاصله زیادی دارد.
موشکهای هایپرسونیک در واقع به دستهای از سلاحها گفته میشود که سرعت آنها بیش از پنج برابر سرعت صوت است. این سرعت، که میتواند از ۶ تا ۱۰ ماخ متغیر باشد، به آنها امکان میدهد در زمان کوتاهی به هدف برسند و فرصت واکنش را برای دشمن به حداقل برسانند. اما کارشناسان تأکید دارند که این فناوری، هرچند بسیار پیشرفته است، کاملاً شکستناپذیر نیست.
نخستین تصور نادرست درباره موشکهای هایپرسونیک این است که «غیرقابل رهگیری» هستند. واقعیت این است که سامانههای جدید هشدار و رادارهای فضایی میتوانند مسیر حرکت آنها را تشخیص دهند، هرچند با دشواری زیاد. در نتیجه، این موشکها آسیبناپذیر نیستند بلکه تنها احتمال رهگیریشان پایینتر از موشکهای معمولی است.
دومین باور اشتباه این است که همه موشکهای هایپرسونیک مشابهاند. در حالیکه این موشکها در دو دسته اصلی قرار میگیرند: نوعی که در جو زمین حرکت میکند و با مانورپذیری بالا مسیرش را تغییر میدهد، و نوعی دیگر که با استفاده از هوای اطراف به عنوان سوخت، مانند موشک کروز، در مسیرهای طولانی حرکت میکند. هرکدام از این دو نوع، ویژگیها، سرعت و میزان آسیبپذیری متفاوتی دارند.
سومین افسانه این است که این موشکها به دلیل سرعت زیاد، با چشم انسان قابل مشاهده نیستند. در حالیکه دیدن آنها بستگی به مسیر پرواز و ارتفاع دارد. اگر در ارتفاع بالا حرکت کنند، حسگرهای فضایی قادر به ردیابیشان هستند. بنابراین، این تصور که موشکهای هایپرسونیک کاملاً نامرئیاند، نادرست است.
طبق گزارشهای منتشرشده، روسیه و چین از پیشرفتهترین نسخههای این موشکها بهره میبرند و آمریکا نیز در حال توسعه سامانههای مشابه است. تولید و آزمایش این سلاحها بسیار پرهزینه است، اما به دلیل اهمیت راهبردی، بودجههای کلانی به آن اختصاص مییابد.