با قطع مصرف نمک چه اتفاقی در بدن میافتد؟
پیش از آنکه از مصرف نمک دست بکشید، بهتر است بدانید که وقتی که استفاده از نمک را متوقف میکنید چه اتفاقی در بدن رخ میدهد و این کار تا چه حدی میتواند بر سلامت بدن تأثیر بگذارد، زیرا نمک به عنوان عنصری مهم برای سلامت بدن محسوب میشود.
بدن به نمک نیاز دارد تا به درستی عمل کند، اما مصرف بیش از حد آن میتواند به سلامتی آسیب برساند. از سوی دیگر، پیش از آنکه نمک را از رژیم غذایی خود حذف کنید، باید بدانید که چه اتفاقی در بدن رخ میدهد وقتی که از مصرف نمک خودداری میکنید و آیا کاهش مصرف نمک برای همه مناسب است یا نه؟
آیا قطع مصرف نمک مفید است؟
نمک عمدتاً حاوی سدیم و کلرید است، بنابراین نقش مهمی در بدن دارد. همچنین در بسیاری از غذاها بهویژه نان و گوشت وجود دارد.
بر اساس گزارش سایت (Healthline)، نمک از قدیم برای نگهداری غذا استفاده میشده است؛ زیرا باعث کاهش رشد باکتریهایی میشود که باعث فساد آن میشوند. بنابراین، توقف مصرف نمک میتواند به موارد زیر منجر شود:
۱. افزایش مقاومت به انسولین
برخی از رژیمهای غذایی کمسدیم با افزایش مقاومت به انسولین مرتبط هستند که منجر به افزایش سطح قند خون شده و این مسئله ابتلا به دیابت نوع دوم و برخی دیگر از بیماریها را به همراه دارد.
۲. نارسایی قلب و مرگ
اگرچه مطالعات مختلفی در این زمینه وجود دارد، اما اکثر آنها نشان میدهند که رژیم غذایی کمسدیم ممکن است خطر مرگ ناشی از حملات قلبی، سکته مغزی و نارسایی قلبی که در برخی موارد باعث مرگ میشود را افزایش دهد.
۳. افزایش سطح کلسترول
مصرف کم نمک یا پیروی از رژیم غذایی کمسدیم ممکن است با افزایش سطح کلسترول و تریگلیسرید در بدن مرتبط باشد که به عنوان عوامل اصلی ابتلا به بیماریهای قلبی و افزایش سطح قند خون محسوب میشوند.
۴. ممکن است برای بیماران دیابتی خطرناک باشد
اگرچه توصیههای پزشکی به عدم افراط در مصرف نمک اشاره دارند، اما پیروی از رژیم غذایی کمسدیم با افزایش خطر مرگ و میر در بیماران دیابتی نوع یک و دو مرتبط بوده است.
۵. کاهش سطح سدیم در بدن
این مسئله با علائمی مشابه کمآبی بدن همراه است و در موارد شدید میتواند به ورم مغز، سردرد، کما و حتی مرگ منجر شود. این مسئله ممکن است در سالمندان، برخی ورزشکاران یا در اثر مصرف برخی داروها رخ دهد.
مقدار مناسب نمک در روز
طبق گزارش (Healthline)، مطالعاتی که در مورد ارتباط کاهش سدیم در بدن و تأثیرات منفی آن انجام شده، هنوز در حال بررسی است. اما در عین حال، آکادمی ملی قلب توصیه میکند که مصرف سدیم باید در حدود ۲۳۰۰ میلیگرم در روز یا کمتر باشد، که معادل ۵.۸ گرم نمک است. برخی پژوهشگران نیز پیشنهاد کردهاند که میزان ایدهآل نمک خوراکی باید بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ میلیگرم در روز باشد.
در همین حال، سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه میکند که مصرف نمک را به کمتر از ۵ گرم در روز برای هر فرد کاهش دهید و ۲ گرم سدیم در روز کافی است.
بر این اساس، تصمیم نهایی باید توسط پزشک معالج شما گرفته شود و همچنین وضعیت جسمانی شما نیز مدنظر قرار گیرد. اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید، باید دستورات پزشک را برای کاهش سطح نمک در غذا رعایت کنید. اما اگر هیچ بیماری مزمنی ندارید، دنبال کردن یک رژیم غذایی کمسدیم به احتمال زیاد موجب بیماری جدی نخواهد شد.
علائم مصرف بیش از حد نمک
طبق گزارش سایت پزشکی (Web Md)، علائمی وجود دارند که نشاندهنده مصرف بیش از حد نمک هستند و این علائم شامل موارد زیر میشوند:
- احساس پری یا نفخ: معده باد کرده و کشیده میشود زیرا مایعات در بدن جمع میشوند
- فشار خون بالا: فشار خون به دلیل سختی در دفع مایعات توسط کلیهها افزایش مییابد
- تورم بدن: نتیجه احتباس مایعات در بدن است که میتواند به صورت ورم پاها، مچ پا، صورت و دستها ظاهر شود
- تشنگی: اگر احساس تشنگی شدید میکنید، این ممکن است نشانهای از کمآبی بدن به علت مصرف بیش از حد نمک باشد.
- افزایش وزن: وقتی که بدن مایعات را نگه میدارد، وزن شما به طور طبیعی در مدت کوتاهی (یک روز تا یک هفته) افزایش مییابد
- ادرار مکرر: احتباس مایعات در بدن ناشی از مصرف زیاد نمک باعث میشود که مرتب به دستشویی بروید
- خواب ناآرام: احتباس مایعات در بدن و افزایش سطح سدیم ممکن است باعث بیدارشدنهای مکرر در شب و مشکل در خوابیدن شود
به طور کلی، مصرف زیاد نمک باعث ناراحتی، بهویژه در ناحیه معده میشود و اثرات طولانیمدت آن میتواند شامل بزرگ شدن عضله قلب، سردرد، افزایش احتمال ابتلا به بیماریهای کلیوی، سنگ کلیه، پوکی استخوان، سکته مغزی و سرطان معده باشد.
نکاتی برای کاهش نمک در غذا
اگر وضعیت شما نیاز به قطع کامل مصرف نمک ندارد، بهتر است که سطح مصرف نمک روزانه خود را کاهش دهید. برای این کار میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف گوشت تازه به جای گوشت کنسرو شده
- اجتناب از استفاده از سبزیجات یخزده
- دوری از استفاده از سسهای آماده
- پرهیز از مصرف ترشیها و پیشغذاهای شور
- مطالعه برچسبهای غذایی و نوشیدنیها
- انتخاب ادویههایی که سدیم ندارند
- پرهیز از استفاده از قرصهای عصاره گوشت
پیش از خوردن غذا، به خاطر داشته باشید که بسیاری از مواد غذایی مانند نان، گوشتهای فرآوریشده، تنقلات شور، پنیر، برخی شیرینیها و سوپهای آماده حاوی نمک زیادی هستند. بنابراین بهتر است گزینههای سالمتر را انتخاب کرده و محتوای غذایی را قبل از مصرف مطالعه کنید. اگر هر یک از علائم ذکرشده در بالا را مشاهده کردید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.