مسمومیت دختران در ایران همچنان حاشیه‌ساز است
مسمومیت سریالی در مدارس دخترانه ایران یکی از بزرگ‌ترین و تلخ‌ترین اتفاقات اخیر این کشور است.
در ماه‌های گذشته دسته‌ای از «رویدادهای عمدی و دنباله‌دار» به وقوع پیوسته‌اند که طی آن دانش‌آموزان دختر در تعداد زیادی از مدارس ایران به شیوه‌ای مشکوک مسموم شده‌اند.
این رویدادها از ۹ آذر ۱۴۰۱ در یک دبیرستان دخترانه در قم آغاز شد. از آن زمان، صدها دانش‌آموز در ۶۰ مدرسه قم که عمدتا مدارس متوسطه اول و دوم دختران بوده‌اند مسموم شده‌اند.
دامنه طی چند ماه بعد به استان‌های دیگری در سرتاسر ایران از جمله خراسان شمالی، خراسان رضوی، سمنان، مازندران، تهران، البرز، گیلان، اصفهان، فارس، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خوزستان، کرمانشاه، همدان، کرمانشاه، اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، مرکزی و زنجان نیز کشیده شده‌است.
به گفته کمیته حقیقت‌یاب مجلس شورای ایران، تا ۱۵ اسفند بیش از پنج هزار دانش‌آموز در ۲۵ استان و حدود ۲۳۰ مدرسه درگیر این حادثه شده‌اند.
نگرانی گزارشگران سازمان ملل از «عمدی» بودن این حوادث
هشت گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل متحد روز پنجشنبه (۲۵ اسفند) با ابراز نگرانی شدید نسبت به این حوادث گفتند که زنان و دختران در ایران بار دیگر هدف «بدترین شکل تبعیض و خشونت سیستماتیک» قرار گرفته‌اند.
این گزارشگران با ابراز نگرانی نسبت به سلامت این دانش‌آموزان «عدم حمایت دولت از آنها، جلوگیری از حملات بیشتر و انجام تحقیقات سریع» را محکوم کرد.
در بیانیه این گزارشگران آمده است که درحالیکه دولت ایران اخیرا «بازداشت چند نفر در رابطه با مسمومیت‌ها» را اعلام کرده است اما همچنان این حوادث که «مقامات دولتی برای چندین ماه هم نتوانستند در مورد آن تحقیق کنند و هم وقوع آن را تکذیب می‌کردند»، مایه نگرانی است.
آنها همچنین گفتند: «ما می‌ترسیم که این مسمومیت‌ها برای تنبیه دختران به‌دلیل مشارکت در جنبش "زن زندگی آزادی" و ابراز مخالفت با حجاب اجباری و بیان مطالبات خود برای برابری، سازماندهی شده باشد.»
این گزارشگران گفتند: «بین استقرار سریع نیروها برای دستگیری و زندانی کردن معترضان مسالمت‌آمیز و ماه‌ها ناکامی در شناسایی و دستگیری عاملان حملات به دختران جوان در ایران، تضاد فاحشی وجود دارد.»
پژوهش‌ها درباره نوع مسمومیت بی‌نتیجه بوده‌است. کمیته علمی وزارت بهداشت به‌کارگیری یک «ماده محرک تحریک‌کننده عمدتاً استنشاقی» را در این مسمومیت‌ها تأیید کرده‌است.
عامل اصلی این حوادث تاکنون مشخص نیست اما گمانه‌زنی‌هایی درباره نقش گروه‌های افراطی شیعه انجام شده‌است که به مخالف موضوع درس خواندن دختران هستند.
آمادگی جمعی از وکلای ایران برای پذیرش وکالت دختران آسیب دیده
در حالیکه که مسمومیت دانش‌آموزان دختر در ایران همچنان حاشیه‌ساز است، جمعی از وکلای کرمانشاه این حوادث را «جنایت علیه بشریت»، «سازمان یافته» و در ادامه «اقدامات ضد انسانی و جنایتکارانه نهان و آشکار علیه زنان ایران» خواندند.
در بیانیه مشترک این وکلا آمده است: «اقدامات ضد انسانی و جنایتکارانه افرادی در نهان و آشکار در تهاجم به دختران و زنان در مدارس و مراکز آموزشی و مانند آن که منجر به مسمومیت شمار فراوانی از دانش آموزان شده است هم از حیث پراکندگی و گستره هولناک آن و هم از حیث شمار مصدومین، واقعا دردناک و در خور تامل جدی است.»
این بیانیه افزود: «این حملات را جنایت علیه بشریت مطابق بند ۲ ماده ۷ اساسنامه دیوان کیفری بین المللی و دیگر اسناد مرتبط تلقی می‌کنیم.»
آنها همچنین خواستار انتشار عمومی اطلاعات کامل در مورد حملات به مدارس و دانش آموزان دختر و «اشخاص و یا گروه‌هایی که دست به چنین اقدامات و حملات وحشیانه‌ای می‌زنند» شدند
وکلای امضاکننده این بیانیه تاکید کردند که دولت به دلیل مسئولیت تامین امنیت موظف به جبران خسارت است و باید «بر اساس مبانی قانونی از جمله قانون مسئولیت مدنی و قانون آیین دادرسی کیفری، زیان مادی و معنوی وارد شده به افراد را بی‌کم و کاست و به طور فوری جبران» کند.
آنها همچنین گفتند که «دفاع و پاسداری از حقوق مردم را رسالت و وظیفه اصلی» خود می‌دانند و «آمادگی خود را برای پذیرش وکالت افتخاری و تبرعی و دفاع از حقوق آسیب دیدگان به هر نحو» اعلام کردند.
شایان ذکر است که گسترش این حملات اعتراضات را در شهرهایی چون تهران، اصفهان، تبریز، کرمانشاه و اردبیل شعله‌ور کرده است.
نیروهای امنیتی در تهران و کرمانشاه به معترضان حمله و گروهی را بازداشت کردند.
