منتو؛ غذایی لذیذ در سفره روزهداران افغانستان
منتو یکی از غذاهای خوشمزهای است که مردم افغانستان میپزند و در دورهمیها، به ویژه در ماه مبارک رمضان، با آن از مهمانان خود پذیرایی میکنند. در این گزارش با طرز تهیه این غذای سنتی لذیذ آشنا میشوید.
برای تهیه منتو، باید خمیر، مواد داخل خمیر و چاشنی آن را جداگانه تهیه کرد.
برای پخت خمیر و چاشنی منتو دستورهای مختلفی وجود دارد. این غذا را باید به صورت بخارپز تهیه کرد تا ارزش موادغذایی آن حفظ شود.
لازم به ذکر است که تهیه این غذا نیازمند صرف زمان و حوصله میباشد و بین 2 تا 3 ساعت زمان لازم دارد. البته این غذا آن قدر سالم و خوشمزه است که ارزش وقت گذاشتن را دارد.
مواد لازم برای تهیه خمیر
تخم مرغ ۱ عدد
آرد ۳۷۵ گرم
نمک یک و نیم قاشق چایخوری
روغن زیتون ۲ قاشق غذاخوری
مواد لازم برای پر کردن خمیر
پیاز نگینی خردشده ۶۰۰ گرم
گوشت چرخ کرده ۵۰۰ گرم
روغن زیتون ۳ قاشق غذاخوری
نمک ۱ قاشق چایخوری
فلفل سیاه ۱ قاشق چایخوری
پودر تخم گشنیز ۱ قاشق چایخوری
مواد لازم برای تهیه چاشنی
سیر ۲ حبه
لپه پخته شده ۱ پیمانه
نمک نصف قاشق چایخوری
پودر تخم گشنیز نصف قاشق چایخوری
زردچوبه ۱ قاشق چایخوری
رب گوجه فرنگی ۳ قاشق غذاخوری
ماست چکیده ۵ قاشق غذاخوری
طرز تهیه خمیر
ابتدا تخممرغ را در ظرف مناسب میریزیم و با همزن هم میزنیم. سپس مقداری آب به تخممرغ اضافه میکنیم و دوباره هم میزنیم. در مرحله بعد آرد، روغن و نمک را اضافه میکنیم. مواد را با هم مخلوط میکنیم و سپس با دست شروع به ورز دادن خمیر میکنیم. اگر خمیر خشک بود و آرد روی سطح خمیر وجود داشت مقداری آب اضافه میکنیم و خمیر را ورز میدهیم.
در نهایت روی خمیر را با سلفون میپوشانیم تا ۳۰ دقیقه استراحت کند. حتماً باید روی ظرف خمیر را با پارچه بپوشانیم.
طرز تهیه مواد داخل خمیر
ابتدا گوشت چرخکرده را در ماهیتابه میریزیم و روغن را به آن اضافه میکنیم. گوشت را به مدت شش تا هفت دقیقه تفت میدهیم. همزمان نمک، فلفل سیاه و تخم گشنیز را اضافه میکنیم و مواد را هم میزنیم.
شعله گاز را خاموش میکنیم. در همان حالی که تابه روی شعله خاموش است، پیاز را اضافه میکنیم. پیاز را با گوشت مخلوط میکنیم سپس مواد تابه را داخل ظرف دیگر خالی میکنیم. گشنیز و فلفل را خرد میکنیم و به مخلوط گوشت و پیاز اضافه میکنیم. گشنیز را با دیگر مواد مخلوط کرده و اجازه میدهیم سرد شود.
بستن خمیر
خمیر را بعد از نیم ساعت استراحت از ظرف خارج کرده و روی تخته کار قرار میدهیم. خمیر را به دو قسمت تقسیم میکنیم. یکی از چونهها را برمیداریم و با دست آن را پهن میکنیم. هنگام پهن کردن خمیر حتماً روی آن آرد میپاشیم تا کار نازک کردن خمیر راحتتر انجام شود.
کار پهن کردن خمیر را تا جایی ادامه میدهیم که یک دایره بزرگ از خمیر داشته باشیم، سپس خمیر را به دایرههای کوچک تقسیم میکنیم. ضخامت خمیر منتو باید خیلی کم باشد به طوری که رنگ مواد داخل آن دیده شود.
پس از پایان برش خمیرها، از مخلوط گوشت برمیداریم و در مرکز هر یک از خمیرها قرار میدهیم و با چسباندن لبههای آن به هم، خمیرها را میبندیم.
اگر قابلمه مخصوص پخت منتو نداشتید، میتوانید خمیرها را پخاریز یا آبپز کنید، ولی مراقب باشید که خمیرها باز نشوند. قبل از بخارپز کردن خمیرها در ظرف مقداری کمی روغن میریزیم و خمیر را به روغن مایع آغشته میکنیم و داخل ظرفی که میخواهیم بخارپز کنیم قرار میدهیم. خمیرها را برای مدت ۲۰ دقیقه بخارپز میکنیم.
طرز تهیه چاشنی
ابتدا در تابهای مقداری روغن میریزیم، سپس سیر رنده شده، لپه، نمک، تخم گشنیز و زردچوبه را اضافه میکنیم و مواد را با هم مخلوط میکنیم و کمی تفت میدهیم. رب را به مواد اضافه میکنیم بعد هم میزنیم. مخلوط را برای ۵ دقیقه میپزیم. در ظرف دیگر ماست، نمک و دو حبه سیر رنده را باهم ترکیب میکنیم.
در کف یک دیس یا ظرف مناسب ابتدا مخلوط ماست و سیر را میریزیم و روی تمام دیس پخش میکنیم.
خمیرهای منتو که پخته شدهاند، روی آن قرار میدهیم. چاشنی که با لپه درست کرده بودیم را روی خمیرهای منتو اضافه میکنیم سپس با گشینز تازه آن را تزیین میکنیم.