اگر کسی در فضا بمیرد، چه اتفاقی برای بدن میافتد؟
در حالی که آژانس فضایی آمریکا «ناسا» برای اکتشاف انسانی آینده ماه و مریخ برنامه ریزی میکند، یک سوال به وجود میآید: اگر کسی در فضا بمیرد، چه اتفاقی برای بدن میافتد؟
از زمان آغاز اکتشاف فضایی بیش از ۶۰ سال میگذرد. در این مدت، حدود ۲۰ نفر جان خود را از دست دادهاند. از این تعداد ۱۴ نفر مربوط به حادثه تلخ شاتل فضایی در سالهای ۱۹۸۶ و ۲۰۰۳ میلادی، سه فضانورد در ماموریت سایوز ۱۱ در سال ۱۹۷۱ و سه فضانورد حین زمان پرتاب آپولو۱ در سال ۱۹۶۷.
اکنون که آژانسهای فضایی به دنبال ارسال اولین مأموریت انسانی خود به مریخ هستند، انتظار میرود مرگ فضانوردان افزایش یابد.
با این حال، ناسا هیچ پروتکلی را برای بازگرداندن فضانوردانی که در فضا جانشان را از دست میدهند در اختیار ندارد، اما محققان در سراسر جهان این سوال را مطرح کردهاند که در صورت وقوع چنین حوادثی چگونه باید عمل کرد.
مدت زمان سفر به مریخ چقدر است؟
یک تیم تحقیقاتی متشکل از پزشکان به دنبال راه جدیدی برای محافظت از جان فضانوردان هستند.
سناریوهای احتمالی مرگ در فضا به این صورت است: اگر فردی در یک ماموریت در مدار پایین زمین - مانند ایستگاه فضایی بینالمللی - بمیرد، خدمه میتوانند جسد را در یک کپسول مخصوص و در عرض چند ساعت به زمین بازگردانند.
اگر این اتفاق در ماه رخ میداد، خدمه میتوانند تنها ظرف مدت کوتاه چند روزه با جسد به زمین بازگردند.
به دلیل بازگشت سریع به زمین در ایستگاه فضایی بینالمللی و کره ماه، طبیعی است که دغدغه حفظ جسد متوفی در فضا، نگرانی اصلی ناسا نباشد. در عوض، اولویت شماره یک، اطمینان از بازگشت خدمه باقی مانده به زمین است.
اما اگر یک فضانورد در طول سفر ۳۰۰ میلیون مایلی به سیاره مریخ بمیرد، اوضاع به طور کامل فرق میکند.
ساکنان مریخ کدام محصولات کشاورزی را میتوانند بکارند؟
در آن سناریو، خدمه احتمالا نمیتوانند سفر را لغو کرده و سریعا به زمین بازگردند. در عوض، جسد فرد متوفی احتمالا در پایان ماموریت، که چند سال بعد خواهد بود، همراه با خدمه به زمین بازمیگردد.
در این بین، خدمه احتمالا جسد را در یک محفظه جداگانه یا کیسه مخصوص نگهداری بدن حفظ می کنند؛ چون از نظر تئوری، دما و رطوبت ثابت در داخل وسیله نقلیه فضایی موجود در سیاره مریخ، به حفظ بدن فرد متوفی از خطر تجزیه شدن، کمک می کند.
اما همه این سناریوها فقط در صورتی اعمال میشوند که فردی در یک محیط تحت فشار مانند ایستگاه فضایی یا فضاپیما بمیرد.
چه اتفاقی میافتد اگر کسی بدون محافظت و لباس فضایی مخصوص پا به فضا بگذارد؟
در این حالت فرد فضانورد تقریبا فورا و در عرض چند ثانیه (کمتر از ۲۰ ثانیه) میمیرد.
در این حالت، از دست دادن فشار و قرار گرفتن در معرض خلاء فضا، تنفس فضانورد را غیرممکن میکند و خون و سایر مایعات بدن او به سرعت به جوش آمده و فشار اکسیژن موجود در ریه او شروع به شکافتن ریه خواهد کرد.
اگر فضانوردی بدون لباس فضایی به ماه یا مریخ برود چه اتفاقی میافتد؟
ماه تقریبا جز مقدار بسیار ناچیزی، هیچ جوی ندارد. مریخ هم تقریبا هیچ اکسیژنی ندارد. بنابراین نتیجه تقریبا مشابه قرار گرفتن در فضای باز بدون محافظت لباس مخصوص فضانوردان و اکسیژن در عرض چند ثانیه یکسان است: خفگی و جوشیدن سریع خون و دیگر مایعات بدن فرد؛ چون بیش از دو سوم وزن یک انسان را مایعات تشکیل داده است.
از سوی دیگر خطر برخورد اجسام سخت و زبالههای فضایی که با سرعت دهها کیلومتر بر ثانیه در حال حرکت در فضا هستند، به فرد وجود دارد.