چرا رهبران نظامی سودان از «توافق هستهای» با ایران میترسند؟

درحالیکه رم، پایتخت ایتالیا، میزبان دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا درباره برنامه هستهای تهران بود، رهبران ارتش سودان با نگرانی شدید وقایع این شهر اروپایی را تماشا میکنند.
العین نیوز از منابع نزدیک به رهبران نظامی سودان دریافت که فرماندهی عالی، از نزدیک اظهارات مقامات آمریکایی و ایرانی در مورد پیشرفت مذاکرات را زیر نظر دارد.
به گزارش خبرگزاری مهر، عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران روز یکشنبه تأکید کرد که اگر واقعگرایی و حسن نیت در مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا ادامه یابد، میتوان به نتایج مثبتی دست یافت.
رهبران نظامی سودان همچنان بر ادامه مبارزه با نیروهای پشتیبانی سریع، رد راهحلهای دیپلماتیک و پذیرفتن گفتگو به عنوان راهی برای پایان دادن به درگیری که از سال ۲۰۲۳ آغاز شده، پافشاری میکنند.
به گفته منابع العین نیوز، فرماندهان ارتش سودان برای برتری بر نیروهای پشتیبانی سریع به پهپادهای ایرانی متکی هستند.
ارتش سودان اخیراً به لطف هواپیماهای بدون سرنشین انتحاری موفق شد کنترل مناطق وسیعی در پایتخت از جمله مکانهای مستقل را به دست گیرد.
علیرغم انتقادهای بینالمللی از استفاده کنترلنشده از پهپادهای انتحاری برای محافظت از غیرنظامیان، ارتش سودان بازپسگیری مناطق پایتخت را به عنوان یک پیروزی استراتژیک تبلیغ میکند.
به گفته این منابع، رهبران ارتش بیم آن دارند که اگر ایران تصمیم به توقف عرضه پهپادهای خود به سودان بگیرد، هرگونه پیشرفت در مذاکرات تهران و واشنگتن میتواند بر تواناییهای ارتش تأثیر منفی بگذارد.
آیا این امکانپذیر است؟
دور دوم مذاکرات ایران و آمریکا در رم (شنبه) با توافق برای فعالسازی مسیر فنی از طریق نشستهای کارشناسی به پایان رسید. این مذاکرات در دور سوم در مسقط، پایتخت عمان ادامه خواهد یافت.
عراقچی در دومین دیدار غیرمستقیم خود ظرف یک هفته، از طریق بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان با استیو ویتکف، فرستاده ترامپ در خاورمیانه نزدیک به چهار ساعت در رم مذاکره داشت.
وزارت خارجه عمان در بیانیهای اعلام کرد که دو طرف توافق کردند «با هدف دستیابی به یک توافق عادلانه، پایدار و الزامآور به مرحله بعدی گفتگوها حرکت کنند.»
این بیانیه نشان میدهد که توافق بالقوه تضمین میکند که «ایران کاملاً عاری از سلاحهای هستهای و تحریمها خواهد بود» و همچنین «توانایی خود برای توسعه انرژی هستهای صلحآمیز را حفظ خواهد کرد.»
وی افزود: تأکید شد که گفتگو و ارتباطات شفاف مسیر دستیابی به توافق قابل اعتماد و درک متقابل است که منافع همه طرفهای ذیربط را در سطح منطقهای و بینالمللی تامین میکند.
رهبران نظامی سودان متوجه شدهاند که دستیابی به یک راهحل بین ایران و ایالات متحده به طور ضمنی به این معنی است که تهران از دخالت در درگیریهای منطقهای خودداری میکند، به خصوص که واشنگتن از تلاشهای میانجیگری برای پایان دادن به جنگ در سودان حمایت میکند.
نمیتوان آن را پنهان کرد
منابع نزدیک به حلقههای تصمیمگیری ارتش سودان به العین نیوز گفتند که رهبری میداند که محمولههای پهپادهای تک موتوره مهاجر ۶ که در سال گذشته دریافت کردهاند، به یک موضوع ثبت عمومی برای ایالات متحده تبدیل شده است. ایالات متحده ایران را متهم کرده که همین نوع پهپاد را در طول جنگ با اوکراین به روسیه داده است.
اسکات بسانت، وزیر خزانهداری ایالات متحده، پیشتر اعلام کرده بود که تهران «همچنان بر استفاده از درآمدهای نفتی ایران برای تامین مالی برنامه هستهای خود، تولید موشکهای بالستیک و پهپادهای مرگبار و حمایت از گروههای تروریستی نیابتیاش در منطقه متمرکز است» و تاکید کرد که کشورش «متعهد به هدف قرار دادن هرگونه تلاش ایران برای تامین مالی این فعالیتهای خصمانه است.»
در فوریه سال گذشته، بلومبرگ به نقل از مقامات غربی گزارش داد که ایران پهپادهای مهاجر-۶ را با قابلیت شناسایی و حمل مواد منفجره در اختیار ارتش سودان قرار داده است. در این گزارش همچنین آمده است که «ماهوارهها تصاویری از یک پهپاد ایرانی در پایگاه وادی سیدنا در شمال عمران که تحت کنترل ارتش است، ضبط کردند.»
جان گادفری، سفیر سابق ایالات متحده در سودان، اندکی پیش از پایان مأموریت خود در سودان در مارس ۲۰۲۴ به خبرنگاران گفت: «گزارشهای حمایت تسلیحاتی ایران از ارتش سودان بسیار نگرانکننده است و ما را به شدت نگران میکند.»
ناظران بر این باورند که زمان از سرگیری روابط دیپلماتیک سودان و ایران پس از یک وقفه هفت ساله، تردیدهایی را در بسیاری از محافل غربی در مورد نیات دولت نظامی سودان در بندر سودان ایجاد کرد.
اعلام از سرگیری روابط خارطوم و تهران شش ماه پس از آغاز جنگ در اکتبر ۲۰۲۳ صورت گرفت. این به گفته ناظران به این معنی است که رهبری ارتش، تصمیم گرفته است خطوط همکاری نظامی با ایران را برای دستیابی به تسلیحات باز کند.
یک منبع دیپلماتیک که خواست نامش فاش نشود، به العین نیوز گفت که تهران از نیاز ارتش سودان به تسلیحات در ازای گسترش نفوذ خود در امتداد ساحل دریای سرخ در مرز شاخ آفریقا بهرهبرداری میکند. هدف از این کار این است که تهران بتواند فعالیتهای خود در زمینه تامین سلاح برای حوثیهای یمن را مدیریت کند.