نامه دونالد ترامپ به علی خامنه‌ای؛ از محتوای آن چه می‌دانیم؟
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، اعلام کرده که روز چهارشنبه نامه‌ای به علی خامنه‌ای، رهبر ایران، ارسال کرده و او را به مذاکره دعوت کرده است.
با این حال، نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفته که چنین نامه‌ای دریافت نشده است.
ترامپ در گفت‌وگویی با فاکس‌نیوز اظهار داشت که خواهان دستیابی به توافق با ایران است و افزود: «ترجیح می‌دهم مذاکره کنم و با ایران به توافق برسم.» او در عین حال تأکید کرد که اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هسته‌ای دست یابد.
ساعتی بعد ترامپ به خبرنگاران حاضر در کاخ سفید گفت: «در رابطه با ایران خیلی زود اتفاقی رخ خواهد داد.»
او درباره زمان یا ماهیت این اتفاق توضیح بیشتری نداد اما گفت: «ما نمی‌توانیم اجازه دهیم ایران سلاح هسته‌ای داشته باشد. امیدوارم آنها صلح را انتخاب کنند تا رقبا را از دستیابی به سلاح هسته ای باز دارد.»
عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، در حاشیه نشست وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در جده اعلام کرد که ایران تا زمانی که سیاست فشار حداکثری واشنگتن ادامه داشته باشد، مذاکرات هسته‌ای را از سر نخواهد گرفت. او همچنین گفت که برنامه هسته‌ای ایران را نمی‌توان با اقدام نظامی از بین برد.
ترامپ که در دوران تبلیغات انتخاباتی خود وعده داده بود مانع دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای خواهد شد، پس از پیروزی نیز بر این موضع تأکید کرده، اما همزمان از تمایل به توافق سخن گفته است.
در همین حال، با وجود برخی نشانه‌ها مبنی بر آمادگی دولت مسعود پزشکیان برای مذاکره، رهبر ایران هرگونه گفت‌وگو با آمریکا را رد کرده است.
مسعود پزشکیان در جلسه استیضاح وزیر اقتصاد در ۱۲ اسفند گفت که شخصاً طرفدار مذاکره است، اما با توجه به موضع رهبری، از آن تبعیت خواهد کرد. خامنه‌ای روز ۱۸ بهمن اعلام کرد که مذاکره با آمریکا نه عاقلانه است، نه هوشمندانه، و نه شرافتمندانه.
در هفته‌های اخیر، گمانه‌زنی‌هایی درباره نقش احتمالی روسیه به‌عنوان میانجی مذاکرات مطرح شده است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، پس از دیدار با همتای آمریکایی خود در عربستان، به تهران سفر کرد و این گمانه‌ها را تقویت کرد.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در وین، نیز تأیید کرده که در مذاکرات اخیر در ریاض، این موضوع مطرح شده و کانالی برای ارتباط دوجانبه ایجاد شده است، اما هنوز برنامه مشخصی برای آغاز مذاکرات وجود ندارد. او گفته است که اگر آمریکا فقط بر سر پرونده هسته‌ای مذاکره کند، شانس بیشتری برای موفقیت خواهد داشت.
توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی در سال ۲۰۱۵ امضا شد، اما ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود از آن خارج شد. در دوران جو بایدن، چندین دور مذاکره غیرمستقیم میان ایران و آمریکا برگزار شد، اما بی‌نتیجه ماند. پس از آن، ایران غنی‌سازی اورانیوم را تا سطح ۶۰ درصد افزایش داد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش اخیر خود از چند برابر شدن ظرفیت غنی‌سازی ایران خبر داده و هشدار داده است که فاصله ۶۰ درصد تا سطح تسلیحاتی ۹۰ درصدی کم است.
نامه‌نگاری میان رهبران ایران و آمریکا سابقه‌ای طولانی دارد. از جمله در سال ۱۳۹۸، شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، به تهران سفر کرد تا نامه ترامپ را به خامنه‌ای تحویل دهد، اما رهبر ایران اعلام کرد که هیچ پاسخی نخواهد داد و مذاکره‌ای انجام نخواهد شد.
