هشدار دانشمندان: صدها آتشفشان خاموش در آستانه فوران‌های سهمگین هستند
دانشمندان هشدار داده‌اند که صدها آتشفشان خاموش در سراسر جهان ممکن است به‌زودی فعال شوند و فوران‌هایی شدیدتر از گذشته را رقم بزنند.
پژوهشگران دانشگاه ویسکانسین مدیسن آمریکا اعلام کرده‌اند که تغییرات اقلیمی و ذوب یخچال‌ها می‌تواند زمینه‌ساز افزایش فعالیت آتشفشانی در آینده‌ای نزدیک باشد.
پابلو مورنو-یاگر، از نویسندگان این پژوهش، توضیح داده است که یخچال‌های طبیعی معمولاً حجم فوران آتشفشان‌های زیر خود را سرکوب می‌کنند، اما با عقب‌نشینی این یخچال‌ها در نتیجه گرمایش زمین، احتمال بروز فوران‌هایی پرتعدادتر و پرانفجارتر افزایش می‌یابد. به گفته او، مناطقی همچون آمریکای شمالی، نیوزیلند و روسیه در معرض بیشترین خطر هستند.
تیم تحقیقاتی وی با استفاده از تاریخ‌گذاری آرگونی و تحلیل بلورهای سنگ‌های آتشفشانی در شش آتشفشان جنوب شیلی، از جمله آتشفشان خاموش موچو-چوشوئنکو، بررسی کرده‌اند که چگونه پیشروی و عقب‌نشینی صفحه یخی پاتاگونیا رفتار آتشفشانی گذشته را تحت تأثیر قرار داده است.
آن‌ها دریافتند که در اوج عصر یخبندان قبلی، بین ۲۶ تا ۱۸ هزار سال پیش، ضخامت زیاد یخ باعث سرکوب فوران‌ها شد و حجم عظیمی از ماگما تا عمق ۱۵ کیلومتری زیر سطح زمین انباشته شد. اما با ذوب ناگهانی یخ‌ها در پایان آن دوره، کاهش وزن یخچال‌ها موجب «آرامش» پوسته زمین و انبساط گازهای ماگما شد که در نهایت به فوران‌های انفجاری منجر گردید.
مورنو-یاگر تأکید می‌کند که این پدیده فقط مختص ایسلند نیست و دیگر نواحی قاره‌ای نیز باید تحت نظارت علمی دقیق‌تری قرار گیرند. به گفته او، فوران‌های مکرر در بلندمدت می‌توانند به گرمایش جهانی دامن بزنند، زیرا گازهای گلخانه‌ای حاصل از آن‌ها در جو انباشته می‌شوند.
در حال حاضر نیز فعالیت آتشفشانی در نقاط مختلفی از جهان افزایش یافته است. کوه اتنا در ایتالیا در ماه جاری ستونی از خاکستر به ارتفاع ۶/۵ کیلومتر به هوا فرستاد که چهاردهمین مرحله فوران آن در چند ماه اخیر به‌شمار می‌رود. آتشفشان لوتوبی در اندونزی نیز در روز ۱۶ تیر (۷ ژوئیه) فوران کرد. در آلاسکا نیز افزایش فعالیت لرزه‌ای در کوه اسپِر که در ۱۲۴ کیلومتری آنکوریج قرار دارد، نگرانی‌ها را درباره فورانی قریب‌الوقوع افزایش داده است.
این پژوهش در کنفرانس گلدشمیت در شهر پراگ ارائه شده است.
