تأثیرات روزانه نوشیدن قهوه بر بدن؛ از افزایش انرژی تا اختلال خواب

بسیاری از مردم روز خود را با یک فنجان قهوه آغاز می‌کنند؛ نوشیدنی‌ای که برای برخی تنها راه بیدار شدن و برای برخی دیگر ابزار تمرکز و افزایش بهره‌وری است.

اما زمانی که قهوه به بخشی ثابت از برنامه روزانه تبدیل می‌شود، واکنش بدن بسیار پیچیده‌تر از صرفاً دور کردن خواب‌آلودگی خواهد بود. گزارشی تازه از وب‌سایت علمی «وری‌وِل هِلث» تلاش کرده تصویری جامع از آنچه در بدن هنگام مصرف روزانه قهوه رخ می‌دهد، ارائه دهد؛ تصویری که شامل فواید چشمگیر و البته برخی عوارض ناخوشایند است.

بر اساس این گزارش، نخستین تأثیر قابل توجه قهوه افزایش سطح هوشیاری است. کافئین با مهار ماده شیمیایی «آدنوزین» در مغز، که وظیفه تنظیم چرخه خواب را برعهده دارد، احساس بیداری، تمرکز و انرژی را تقویت می‌کند. برخی پژوهش‌ها حتی نشان می‌دهد که مصرف منظم قهوه می‌تواند عملکرد شناختی و خلق‌وخو را بهبود بخشد.

فواید قهوه تنها به افزایش انرژی محدود نمی‌شود. مطالعات مختلف طی سال‌های گذشته نشان داده‌اند افرادی که به طور منظم قهوه می‌نوشند، کمتر در معرض ابتلا به بیماری‌های مزمن قرار می‌گیرند؛ از جمله دیابت نوع دوم، پارکینسون، و برخی سرطان‌ها مانند سرطان کبد و کولون. حتی سلامت قلب نیز می‌تواند از مصرف متعادل قهوه سود ببرد، زیرا تحقیقات حاکی از آن است که نوشیدن روزانه آن خطر سکته مغزی و نارسایی قلبی را کاهش می‌دهد.

• اگر کمردرد دارید قهوه برایتان سم است!

افزون بر این، کارشناسان اشاره می‌کنند که نوشیدن قهوه بین دو تا چهار فنجان در روز می‌تواند متابولیسم را اندکی افزایش دهد و با بالا بردن سرعت آزادسازی انرژی، به چربی‌سوزی کمک کند؛ به‌ویژه زمانی که پیش از فعالیت بدنی مصرف شود. شماری از پژوهش‌ها نیز نشان داده‌اند که ترکیبات آنتی‌اکسیدانی موجود در قهوه با کاهش التهاب، شاید حتی به افزایش طول عمر کمک کنند؛ موضوعی که در مورد قهوه بدون کافئین نیز مشاهده شده و نشان می‌دهد این اثر الزاماً وابسته به کافئین نیست.

در کنار این فواید، مصرف روزانه قهوه می‌تواند پیامدهایی نیز به همراه داشته باشد. برای برخی افراد، کافئین موجب افزایش اضطراب، بی‌قراری و تپش قلب می‌شود. معده هم از این قاعده مستثنی نیست؛ نوشیدن قهوه، به‌ویژه با معده خالی، ممکن است موجب تحریک معده، رفلاکس یا سوزش شود. با این حال، بزرگ‌ترین چالش، اثر طولانی‌مدت کافئین بر خواب است. اثرات آن می‌تواند تا حدود ۱۰ ساعت در بدن باقی بماند و نوشیدن قهوه در ساعات بعدازظهر به‌راحتی خواب شبانه را مختل می‌کند.

متخصصان توصیه می‌کنند بیشتر بزرگسالان سالم روزانه تا حدود ۴۰۰ میلی‌گرم کافئین، معادل ۳ تا ۴ فنجان قهوه، مصرف کنند. با این حال، حساسیت به کافئین در افراد متفاوت است و برخی ممکن است با مقدار کمتر نیز دچار اضطراب یا بی‌خوابی شوند. همچنین برای زنان باردار مصرف روزانه باید حداکثر ۲۰۰ میلی‌گرم یا کمتر باشد.