رکوردشکنی گرمای شبانه در کلانشهرهای جهان؛ افزایش دما تا ۱۰ برابر سریعتر از روز
یک تحلیل علمی جدید نشان میدهد که در بسیاری از کلانشهرهای جهان، حداقل دمای شب در دورههای گرمای بسیار شدید با سرعتی چشمگیر در حال افزایش است و در برخی موارد تا ۱۰ برابر سریعتر از میانگین دمای روز بالا میرود.
این تغییر نگرانکننده در حالی رخ میدهد که تمرکز رهبران جهان بر جلوگیری از عبور دمای زمین از آستانه ۱.۵+ درجه توافقنامه پاریس است.
بهگزارش فرارو، این مطالعه جهانی توسط گروهی از متخصصان گرما از ایالات متحده، استرالیا، آرژانتین و تایلند و به رهبری سازمان غیرانتفاعی «تابآوری اقلیمی برای همه» انجام شده است. دادههای سه دهه اخیر، از سالهای ۱۹۹۴ تا ۲۰۲۴، در دو الگوی آب و هوایی بسیار خطرناک ـ شرایط گرمسیری خشک و گرمسیری مرطوب ـ تحلیل شده است. نتایج نشان میدهد که ۸۳ درصد از ۱۰۰ شهر مورد بررسی، در گرمترین دورههای تابستان با افزایش پایدار دمای شب مواجهاند و شکاف میان دمای روز و شب بهسرعت در حال کاهش است.
در برخی شهرها، شدت این روند قابل توجه است. در ملبورن استرالیا، حداقل دمای شب در شرایط خشک گرمسیری هر ۵.۳۶ سال یک درجه افزایش مییابد. پژوهشگران هشدار میدهند که این تغییرات، شبهای بسیار گرمتری ایجاد میکند و امکان خنک شدن بدن انسان را بهشدت کاهش میدهد.
همچنین، فراوانی الگوهای گرمسیری مرطوب در جهان طی ۳۰ سال گذشته ۳۷ درصد افزایش یافته که حدود ۵۰ درصد آن مربوط به آمریکای مرکزی و جنوبی، اقیانوسیه و آفریقاست. الگوهای گرمسیری خشک نیز ۱۳ درصد بیشتر شده و بیشترین رشد آن، یعنی ۲۹ درصد، در استرالیا گزارش شده است. شهرهایی مانند سانتا ماریا، سئول، سمرقند، پاریس، پورتلند و آبادان در الگوی گرمسیری مرطوب بیشترین کاهش دامنه دمای روزانه را تجربه میکنند و شبهای گرمتری دارند.
محققان تأکید کردهاند که دمای بالای شب خطرات گرمازدگی، کمآبی و فشار قلبیـعروقی را افزایش میدهد، بهویژه برای سالمندان، زنان، افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای و ساکنان خانههایی با تهویه نامناسب. به گفته دکتر لری کالکشتاین، این مطالعه یک «نقطه کور مهم» در ارزیابیهای گرمای شدید را آشکار کرده است، زیرا بیشتر نظامهای هشدار نسبت به دمای روز تمرکز دارند و حداقل دمای شب را نادیده میگیرند.