هوش مصنوعی قاتل اینترنت: مردم دیگر به وبسایت‌ها سر نمی‌زنند!
با روی کار آمدن چت‌بات‌هایی نظیر ChatGPT، کاربران ترجیح می‌دهند به‌جای جست‌وجوی سنتی، پرسش‌های خود را مستقیماً با این ابزارها در میان بگذارند و پاسخ‌هایی فوری و بی‌نیاز از کلیک روی لینک‌های مختلف دریافت کنند. اما این اتفاق چه تاثیری داشته است؟
در ابتدای سال گذشته، مدیرعامل شرکت کلودفلر، متیو پرینس، تماس‌هایی از مدیران رسانه‌های بزرگ دریافت کرد که نسبت به تهدیدی نوظهور هشدار می‌دادند. برخلاف تصور اولیه که گمان می‌رفت عامل تهدید کره شمالی باشد، پاسخ آن‌ها «هوش مصنوعی» بود. این تماس‌ها نشانه‌ای اولیه از تغییری بنیادین در شیوه استفاده کاربران از اینترنت بود؛ تحولی که اکنون پیامدهای آن روشن شده است.
با روی کار آمدن چت‌بات‌هایی نظیر ChatGPT، کاربران ترجیح می‌دهند به‌جای جست‌وجوی سنتی، پرسش‌های خود را مستقیماً با این ابزارها در میان بگذارند و پاسخ‌هایی فوری و بی‌نیاز از کلیک روی لینک‌های مختلف دریافت کنند. همین تغییر باعث افت محسوس بازدیدکنندگان وب‌سایت‌هایی شده که پیش‌تر پاسخ‌گوی این پرسش‌ها بودند، از جمله منابع خبری، ویکی‌پدیا و فروم‌های آنلاین.
از زمان راه‌اندازی ChatGPT در اواخر سال ۲۰۲۲، حدود ۸۰۰ میلیون نفر از آن استفاده کرده‌اند و این چت‌بات محبوب‌ترین اپلیکیشن فروشگاه آیفون بوده است. گوگل برای عقب نماندن، ابزارهایی همچون «نمای کلی با کمک هوش مصنوعی» و حالت «AI Mode» را به موتور جست‌وجوی خود افزوده است. اما طبق آمار Similarweb، ترافیک جست‌وجوی انسانی در جهان تا ژوئن حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است. برخی دسته‌بندی‌ها مثل سایت‌های سلامت با افتی تا ۳۱ درصد روبرو بوده‌اند.
این تغییر برای رسانه‌هایی که به تبلیغات یا اشتراک وابسته‌اند، ضربه مالی بزرگی محسوب می‌شود. برای مثال، شرکت Dotdash Meredith اکنون تنها حدود ۳۵ درصد از ترافیک خود را از گوگل دریافت می‌کند؛ در حالی که این رقم سه سال پیش بیش از ۶۰ درصد بود.
تعدادی از تولیدکنندگان محتوا با شرکت‌های هوش مصنوعی توافق‌نامه‌هایی امضا کرده‌اند و برخی دیگر درگیر دعاوی حقوقی شده‌اند. در عین حال، پلتفرم‌هایی مثل Tollbit و ProRata مدل‌های درآمدزایی نوینی پیشنهاد کرده‌اند که براساس آن، خزنده‌های هوش مصنوعی باید بابت استفاده از محتوا هزینه پرداخت کنند.
اما مشکل بزرگ‌تر این است که اکثریت وب‌سایت‌های جهان کوچک‌تر از آن هستند که بتوانند با غول‌های فناوری وارد مذاکره یا دادخواهی شوند. برخی شرکت‌ها مانند Cloudflare تلاش دارند تا زیرساخت‌هایی برای کنترل دسترسی خزنده‌ها ایجاد کنند و حتی سیستم «پرداخت به ازای خزیدن» را آزمایش کرده‌اند.
در حالی که برخی کارشناسان معتقدند اینترنت در حال رشد است و شمار سایت‌ها ۴۵ درصد افزایش یافته، بسیاری نگران‌اند که در نبود راهکاری پایدار برای پرداخت به تولیدکنندگان محتوا، اینترنت آزاد در شکل کنونی خود دوام نیاورد.
