این پدیده باعث شده امروز کوتاه‌ترین روز تاریخ باشد!
افزایش سرعت چرخش زمین باعث شد روز سه‌شنبه، ۱۴ مردادماه، به یکی از کوتاه‌ترین روزهای ثبت‌شده در تاریخ مدرن تبدیل شود. اما چه طور چنین چیزی اتفاق افتاده است؟
این پدیده عجیب که از چند سال گذشته آغاز شده، با شتابی غیرمنتظره ادامه دارد و ممکن است سیستم‌های دقیق زمان‌سنجی جهانی را با مشکل روبه‌رو کند.
به‌گزارش دیجیاتو به‌نقل از TimeandDate، برای میلیون‌ها سال چرخش زمین به‌طور مداوم و آهسته درحال کندشدن بوده است؛ روندی که به‌دلیل کشش گرانشی ماه روی سیاره ما رخ می‌دهد. اما در سال‌های اخیر این روند معکوس شده و زمین با سرعت بیشتری به دور خود می‌چرخد.
بر پایه داده‌های موجود، روز سه‌شنبه ۱۴ مرداد، زمین چرخش روزانه‌اش را ۱.۲۵ میلی‌ثانیه زودتر از زمان استاندارد ۲۴ ساعت (برابر با ۸۶ هزار و ۴۰۰ ثانیه) به پایان رسانده است. این روز در کنار تاریخ‌هایی مانند ۱۵ تیرماه ۱۴۰۳ با ۱.۶۶ میلی‌ثانیه کوتاه‌تر و ۹ تیرماه ۱۴۰۱ با ۱.۵۹ میلی‌ثانیه کوتاه‌تر، جزو کوتاه‌ترین روزهای تاریخ مدرن به‌شمار می‌رود.
دانشمندان برای این افزایش سرعت دو دلیل اصلی مطرح کرده‌اند. نخست یک عامل کوتاه‌مدت است که به موقعیت ماه نسبت به استوای زمین مربوط می‌شود. هنگامی که ماه در شمالی‌ترین یا جنوبی‌ترین نقطه مدارش قرار دارد، تأثیر آن بر جزر و مد اقیانوس‌ها تغییر کرده و می‌تواند باعث افزایش جزئی سرعت چرخش زمین شود.
اما عامل دوم که بلندمدت‌تر و بنیادین‌تر است، به درون سیاره مربوط می‌شود. طبق نظریه‌ای که در سال ۲۰۲۴ در ژورنال نیچر منتشر شده، هسته مایع زمین ممکن است درحال کند شدن باشد. با توجه به قانون پایستگی تکانه زاویه‌ای، این کندی باعث می‌شود لایه‌های بالایی سیاره برای جبران، با سرعت بیشتری بچرخند.
گرچه این تغییرات در حد میلی‌ثانیه است و تأثیر محسوسی بر زندگی روزمره ندارد، اما برای سامانه‌های زمان‌سنجی دقیق که بر اساس ساعت‌های اتمی کار می‌کنند، موضوعی مهم تلقی می‌شود. تاکنون برای هماهنگی ساعت‌ها با چرخش زمین، هرچند سال یک‌بار «ثانیه کبیسه» اضافه می‌شد. اما اگر شتاب کنونی ادامه یابد، ممکن است برای نخستین‌بار به «ثانیه کبیسه منفی» نیاز باشد، یعنی حذف یک ثانیه از ساعت جهانی. پیش‌بینی می‌شود این اتفاق بی‌سابقه در سال ۲۰۲۹ رخ دهد.
